بانک مرکزی اروپا (ECB) پس از افزایش نرخ بهره در 10 جلسه گذشته، دلایل خوبی برای توقف در نشست سیاست‌گذاری روز پنج‌شنبه خود دارد. با این حال، درگیری در خاورمیانه و افزایش قیمت انرژی می‌تواند موانعی بر سر راه این تصمیم ECB ایجاد کند. معامله‌گران اما در انتظار سرنخ‌هایی از زمان اولین کاهش نرخ بهره هستند.
تحلیل‌گران بر این باورند بزرگ‌ترین چالش برای ECB حفظ تعادل خواهد بود، به‌گونه‌ای که ضمن حفظ رویکردی نه چندان هاوکیش، درها را برای افزایش بیشتر نرخ بهره باز بگذارند. در این زمینه پنج پرسش کلیدی برای بازارها وجود دارد.
1- از نشست این هفته چه انتظاری داریم؟
بانک مرکزی اروپا سیگنال «مکث» را مخابره کرده و بازارها نیز افزایش دیگری در نرخ بهره را قیمت‌گذاری نکرده‌اند. تحلیل‌گران نیز انتظار ندارند شاهد افزایش دیگری در نرخ بهره باشیم. با این حال کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، ممکن است به شعار محبوب این روزها یعنی «نرخ بهره بالاتر برای مدت طولانی‌تر» پایبند باشد؛ رویکردی که بازده اوراق قرضه بلند‌مدت را افزایش داده است.
در همین حال، ضعف در اقتصاد نشان می‌دهد فضا برای انقباض بیشتر محدود است، اما بانک مرکزی اروپا احتمالاً در برابر گمانه‌زنی‌ها در زمینه کاهش نرخ بهره مقاومت خواهد کرد. بازارها انتظار دارند در اوایل سال آینده شاهد کاهش در نرخ بهره باشیم، اما در حال حاضر اعضای ECB بر رویکرد داده محوری خود متعهد هستند.
در پیوند با این موضوع، فیلیپ لین، اقتصاددان ارشد بانک مرکزی اروپا می‌گوید: «بانک مرکزی اروپا به زمان نیاز دارد، احتمالا تا بهار آینده، تا مطمئن شود که تورم در حال کاهش است.»
2- آیا بانک مرکزی اروپا درباره انقباض کمّی (QT) بحث خواهد کرد؟
انتظار نمی‌رود بانک مرکزی اروپا به‌زودی فروش اوراق قرضه فعال را آغاز کند. در عوض، بحث بر سر این است که آیا باید تاریخ پایان دسامبر 2024 برای پایان برنامه خرید اضطراری (PEPP) که بسیاری از آن حمایت می‌کنند را جلو بیندازد یا خیر.
طبق سیاست PEPP، سرمایه‌گذاری مجدد می‌تواند به‌سمت کشورهایی که بیشترین نیاز را دارند، هدایت شود. پیش‌بینی می‌شود ECB در دسامبر یا اوایل سال 2024 در این زمینه تصمیم‌گیری کند.
3- افزایش اخیر قیمت انرژی به چه معناست؟
قیمت گاز اروپا تا کنون در این ماه 35 درصد افزایش یافته و نفت بالای 93 دلار است که تورم را به‌شکل محسوسی افزایش می‌دهد، زیرا اروپا به عنوان یک منطقه واردکننده انرژی، نسبت به ایالات متحده در برابر افزایش تورم ناشی از تنش‌های خاورمیانه آسیب‌پذیرتر است.
تحلیل‌گران معتقدند تا زمانی که تداوم و پایداری روند صعودی اخیر مشخص نشود، لاگارد مایل نیست به بحث قیمت انرژی وارد شود.
در همین حال اقتصاددانان بانک UBS معتقدند قیمت انرژی «تغییر دهنده چشم‌انداز تورم» نیستريال زیرا اثرات پایه ضد تورمی قوی هم‌چنان وجود دارد. بانک مرکزی اروپا انتظار دارد تورم هدلاین در سال 2024 از 5.6 درصد در سال 2023 به 3.2 درصد کاهش یابد.
4- بانک مرکزی اروپا در صورت بروز مشکل در ایتالیا چه می‌کند؟
پیش‌بینی کسری بودجه، هزینه‌های استقراض ایتالیا را افزایش داده و برخی گمانه‌زنی‌ها را برانگیخته است که بانک مرکزی اروپا ممکن است مجبور به افزایش نرخ بهره و آرام کردن بازارها شود.
در همین حال ابزار طرح خرید اوراق قرضه برای کمک به دولت‌های بدهکار به همین منظور طراحی شده است و کارشناسان بر این باورند که ECB هیچ عجله‌ای برای مداخله در بحران ایتالیا ندارد.
5- شرایط سخت‌تر تامین مالی چه تأثیری داشته است؟
داده‌های وام بانکی در ماه سپتامبر باید سرنخ‌هایی در این زمینه ارائه کند. حجم پول در گردش در منطقه یورو در ماه آگوست به بیشترین میزان کاهش یافت، زیرا بانک‌ها وام‌دهی را محدود کردند و سپرده‌گذاران پس‌اندازها را قفل کردند.
بانک مرکزی اروپا احتمالاً این موضوع و سایر نشانه‌های تشدید شرایط مالی را بررسی خواهد کرد. افزایش بازدهی اوراق خزانه‌داری ایالات متحده، هزینه‌های استقراض اروپا را بالا برده است و از عدم افزایش بیشتر حمایت می‌کند
منبع: رویترز
