سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش، موسوم به اوپک پلاس، یکشنبه توافق کردند که کاهش تولید داوطلبانه 2.2 میلیون بشکه‌ای نفت خام در روز را تا سال 2025 تمدید کنند. این کاهش‌ها که ابتدا در دسامبر مورد توافق قرار گرفت، قرار بود در پایان این ماه منقضی شود. این تصمیم علاوه‌بر کاهش 3.66 میلیون بشکه‌ای است که در سال‌های 2022 و 2023 اعلام شد و دلیل آن تلاش برای مقابله با کاهش تقاضا و افزایش تولید ایالات متحده بوده است.

این گروه الزامات تولید سال 2025 خود را برای کشورهای عضو و غیرعضو منتشر کرد که اساساً مشابه سال جاری بود. سهمیه تولید امارات متحده عربی 300 هزار بشکه در روز افزایش یافت. این گروه گفت این افزایش از ژانویه تا سپتامبر 2025 به تدریج کاهش خواهد یافت.

تصمیم اوپک پلاس و بهای نفت

علیرغم کاهشی که اوپک پلاس اعمال کرده و معادل حدود 5.7 درصد از عرضه جهانی نفت است و همچنین تنش‌های مداوم در خاورمیانه، قیمت جهانی نفت از زمان رسیدن به بالاترین سطح پنج ماهه در اوایل آوریل، حدود 10 درصد افت کرده است.

قیمت نفت خام برنت، معیار جهانی نفت، در روز جمعه 82 دلار در هر بشکه معامله شد که از 91 دلار در اوایل آوریل که حمله هوایی مشکوک اسرائیل به سفارت ایران در سوریه باعث نگرانی بازارهای نفت شد، حدود 9 دلار کمتر است. قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدیت، بنچمارک ایالات متحده، از نزدیک به 87 دلار در هر بشکه به 78 دلار کاهش یافته است. پس از انتشار این خبر و بازگشایی بازارها در روز دوشنبه، روند نزولی قیمت‌ها ادامه یافت و نفت خام برنت در آستانه سقوط به زیر 80 دلار قرار گرفت.

به گفته صندوق بین‌المللی پول، عربستان سعودی به نفت خام برنتی در حدود 81 دلار در هر بشکه نیاز دارد تا بتواند بودجه خود را متعادل کند. کاهش قیمت‌ها تا حدی نتیجه تولید بی‌سابقه نفت ایالات متحده که عرضه جهانی را افزایش داده و همچنین تشدید نگرانی‌ها در مورد کاهش تقاضا در چین به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان و سایر اقتصادهای بزرگ رخ داده است.

آژانس بین‌المللی انرژی در جدیدترین گزارش ماهانه خود با اشاره به تقاضای ضعیف در اقتصادهای توسعه‌یافته، به‌ویژه در اروپا، پیش‌بینی خود از رشد تقاضای جهانی نفت در سال جاری را ۱۴۰ هزار بشکه در روز کاهش داد و به ۱.۱ میلیون بشکه در روز رساند.

علیرغم پیش‌بینی رشد ضعیف‌تر، هنوز این امکان وجود دارد که وقوع یک بحران عرضه، اوضاع را به‌صورت کامل دگرگون سازد. آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کند عرضه جهانی در سال جاری تنها 580 هزار بشکه در روز افزایش یابد. در ماه مارس، آژانس اعلام کرد که اگر اوپک پلاس کاهش تولید خود را تا پایان سال تمدید کند، انتظار دارد در سال 2024 با کسری عرضه مواجه شود.

فروش سهام آرامکو

تصمیم روز یکشنبه اوپک پلاس همزمان با فروش سهام عربستان سعودی در شرکت نفتی آرامکو است. دولت در معامله‌ای که توانست 13 میلیارد دلار برای پروژه‌های متنوع‌سازی اقتصادی جمع‌آوری کند، کمتر از 1 درصد از شرکت ثبت شده در بورس ریاض را به فروش رساند. مشخص نیست چه مقدار از سهام به سرمایه‌گذاران خارجی فروخته شده، ولی خریداران ترکیبی از مشتریان داخلی و خارجی بوده‌اند. میزان مشارکت خارجی به‌عنوان شاخصی از علاقه به دارایی‌های عربستان سعودی به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد.

سهام آرامکو روز یک‌شنبه و پس از این عرضه 1.9 درصد سقوط کرد و ارزش شرکت را به حدود 1.8 تریلیون دلار کاهش داد. سهام آرامکو از ابتدای سال جاری، زمانی که بلومبرگ برای اولین بار از قصد دولت برای فروش سهام خبر داد، حدود 14 درصد کاهش یافته است و در حال حاضر در پایین‌ترین سطح خود در بیش از یک سال گذشته معامله می‌شود.

دولت عربستان سعودی حدود 82 درصد از سهام آرامکو را در اختیار دارد، در حالی که صندوق ثروت پادشاهی مالک 16 درصد دیگر سهام است. محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در سال 2021 گفته بود که دولت به‌دنبال فروش بیشتر سهام آرامکو در آینده است و عواید این فروش به سرمایه‌گذاری در طرح‌هایی مانند هوش مصنوعی، ورزش، گردشگری و پروژه‌هایی مانند نئوم اختصاص خواهد یافت.