بازارهای مالی به تازگی تحتتأثیر عوامل متعدد اقتصادی و سیاسی قرار گرفتهاند که منجر به افزایش ارزش دلار آمریکا و کاهش قیمت نفت خام شده است. انتخاب مجدد دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور ایالات متحده و سیاستهای اقتصادی جدید او، انتظارات تورمی و نرخ بهره را تغییر داده و تأثیرات مهمی بر بازارهای مالی و پیشبینیهای فدرال رزرو گذاشته است. در این مقاله، تحولات اخیر در ارزش دلار، قیمت نفت و وضعیت کلی اقتصاد ایالات متحده و تأثیر آنها بر بازارهای جهانی مورد بررسی قرار میگیرد.
افزایش بازده اوراق قرضه و تقویت دلار آمریکا
بازده اوراق قرضه ایالات متحده در چند هفته اخیر افزایش یافته و به تبع آن، ارزش دلار آمریکا نیز تقویت شده است. این رشد ناشی از انتظارات تورمی و سیاستهای اقتصادی ترامپ بوده که با افزایش تعرفهها و تمرکز بر رشد اقتصادی همراه است. بازده اوراق قرضه دوساله، که معمولاً نشاندهنده انتظارات نرخ بهره است، از زمان افت آن در ماه سپتامبر، حدود ۸۵ واحد پایه افزایش یافته است و انتظار میرود که بازده اوراق دهساله نیز از روند مشابهی پیروی کند. با توجه به وضعیت اقتصادی کنونی، بازار آتی فدرال رزرو احتمال کاهش نرخ بهره را در ماه دسامبر کمتر از ۶۲ درصد برآورد میکند که با نزدیک شدن به اعلام نرخ تورم جدید، تأثیرگذاری آن بیشتر خواهد شد.
اهمیت مجدد شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) در سیاستگذاری فدرال رزرو
پس از انتخاب مجدد ترامپ، شاخص قیمت مصرفکننده به یک معیار کلیدی در تصمیمات فدرال رزرو تبدیل شده است. دادههای تورمی بهدلیل تأثیرات بلندمدت سیاستهای اقتصادی ترامپ برای تعیین مسیر سیاست پولی از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. نرخ تورم کل به ۲.۶ درصد افزایش یافته و تورم هستهای در حدود ۳.۳ درصد باقی مانده که به مراتب بالاتر از هدف ۲ درصدی فدرال رزرو است. هرگونه فشار صعودی بر شاخصهای تورمی، میتواند کاهش انتظارات بازار برای کاهش نرخ بهره در ماه دسامبر را بهدنبال داشته باشد که به تقویت بیشتر دلار منجر خواهد شد.
دلار آمریکا؛ احتمال اصلاح کوتاهمدت و چشمانداز صعودی
دلار آمریکا از ابتدای ماه اکتبر با بازگشت ۶ درصدی، وارد شرایط اشباع خرید شده است و هرگونه ضعف در دادههای اقتصادی میتواند تقاضا برای دلار را در کوتاهمدت کاهش دهد و فرصتی برای اصلاح بازار فراهم کند. با اینحال، با ادامه سیاستهای ترامپ و تقویت انتظارات تورمی، تحلیلگران همچنان دیدگاه مثبتی نسبت به دلار آمریکا دارند و برخی حتی پیشبینی میکنند که جفتارز یورو/دلار به سمت برابری میل کند.
نکته قابل توجه این است که صعود دلار میتواند منجر به افزایش انتظارات تورمی در سایر کشورها شود و احتمالاً روند کاهش نرخ بهره در سایر بانکهای مرکزی را کندتر از حد معمول کند.
کاهش قیمت نفت در پی تقاضای جهانی ضعیف و عرضه مازاد
قیمت نفت خام آمریکا بهدلیل کاهش تقاضای جهانی و عرضه مازاد از سوی کشورهای غیر اوپک تحت فشار قرار گرفته است. اوپک برای چهارمین ماه متوالی پیشبینی تقاضای نفت را کاهش داده و برآورد کرده که مصرف جهانی نفت در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۸ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت که کمتر از ۲ درصد رشد را نشان میدهد. پیشبینی اوپک نسبت به برخی بانکها و شرکتهای نفتی نظیر آرامکو خوشبینانهتر است، اما همچنان روند نزولی قیمتها را تحتتأثیر قرار نمیدهد.
شاخصهای روند و مومنتوم، همچنان نشاندهنده فشار نزولی در بازار نفت هستند و محدوده مقاومتی ۷۰ تا ۷۱ دلار برای هر بشکه پر از پیشنهاد فروش است. همچنین، مقاومت کلیدی برای روند منفی کنونی در سطح ۷۲.۸۵ دلار در نظر گرفته شده که بازتابی از ۳۸.۲ درصد فیبوناچی اصلاحی فروش تابستان تا کنون است.
تأثیر کاهش قیمت نفت بر سهام شرکتهای نفتی
کاهش قیمت نفت، تأثیر مستقیم بر ارزش سهام شرکتهای نفتی داشته است. در این میان، خوشبینی به سیاستهای حامی صنعت نفت ترامپ، از کاهش شدیدتر ارزش سهام این شرکتها جلوگیری کرده است. برای مثال، سهام اکسون موبیل (NYSE) در حدود ۱۲۰ دلار معامله میشود که به بالاترین سطح تاریخی خود نزدیک است. با وجود این، مدیرعامل اکسون اعلام کرده است که خروج ترامپ از توافق پاریس نباید رخ دهد و افزایش تولید نفت آمریکا در کوتاهمدت محتمل به نظر نمیرسد.
بازارهای مالی جهانی به شدت تحتتأثیر سیاستهای اقتصادی و تجاری دونالد ترامپ قرار دارند. انتخاب مجدد او، نه تنها انتظارات تورمی را افزایش داده، بلکه توانایی فدرال رزرو برای کاهش نرخ بهره را نیز محدود کرده است. تقویت دلار آمریکا و کاهش قیمت نفت، دو نتیجه عمده این تغییرات بودهاند که بازارها را دچار تحولات قابل توجهی کردهاند. با اینحال، عوامل متعددی نظیر دادههای تورمی، تصمیمات اوپک و ریسکهای ژئوپلیتیکی، همچنان میتوانند بر روندهای آتی این بازارها تأثیرگذار باشند.