تولید ناخالص داخلی (GDP) و قیمت طلا، دو شاخص کلیدی هستند که بهطور گستردهای در بازارهای مالی موردتوجه قرار میگیرند. این دو شاخص، هر یک به نوبه خود، نمایانگر سلامت اقتصادی و اعتماد سرمایهگذاران هستند؛ اما چگونه این دو متغیر به یکدیگر مرتبط میشوند؟ آیا رشد یا کاهش GDP میتواند بهطور مستقیم بر قیمت طلا تاثیر بگذارد؟ در این مقاله، به بررسی جنبههای مختلف تاثیر GDP بر طلا میپردازیم و عواملی را که میتوانند این ارتباط را تقویت یا تضعیف کنند، موشکافی میکنیم. با ما همراه باشید.
شاخص تولید ناخالص داخلی چیست؟
شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP) یک معیار پولی است که ارزش بازار تمام کالاها و خدمات نهایی تولید شده در داخل مرزهای یک کشور را در یک دوره زمانی مشخص اندازهگیری میکند. بهعنوان یک تریدر فارکس، دومین کاری که بعد از ثبتنام در بهترین بروکر ایرانی باید انجام دهید، آشناشدن با شاخصهایی اینچنینی است. شاخص تولید ناخالص داخلی بهعنوان یک کارت امتیاز جامع برای سلامت اقتصادی یک کشور در نظر گرفته شده و معمولا بهصورت سالانه یا فصلی محاسبه میشود. معمولا GDP را به سه روش محاسبه میکنند:
- از طریق هزینهها؛
- تولید؛
- درآمد.
همچنین میتوان آن را برای تورم و جمعیت هم تنظیم کرد تا بینشهای عمیقتری را ارائه دهد. GDP واقعی، اثر تورم را در نظر میگیرد، درحالیکه GDP اسمی این کار را نمیکند. به زبان ساده، از این شاخص بهعنوان یک ابزار کلیدی برای هدایت سیاستگذاران، سرمایهگذاران و کسبوکارها در تصمیمگیریهای استراتژیک استفاده میشود. بااینحال، GDP هم محدودیتهایی دارد و نمیتواند بهطور کامل، رفاه اجتماعی یا تاثیرهای زیستمحیطی را اندازه بگیرد.
تاثیر GDP بر طلا
معمولا تولید ناخالص داخلی (GDP) و قیمت طلا، رابطه معکوسی دارند. دلیل این ماجرا آن است که طلا بهعنوان یک دارایی امن در زمان کاهش رشد اقتصادی در نظر گرفته میشود. بههمین دلیل، وقتی GDP یک کشور رشد میکند و نشانههایی در مورد سلامت اقتصادی آن کشور میدهد، سرمایهگذاران تمایل دارند به داراییهای پرریسکتر مانند سهام روی بیاورند. در این شرایط، تقاضا برای طلا کاهش مییابد و حتی ممکن است قیمت آن هم کم شود.
از سوی دیگر، در زمانهای رکود اقتصادی یا کاهش رشد GDP، سرمایهگذاران بهدنبال داراییهای امنتر مانند طلا میروند. این افزایش تقاضا میتواند زمینه را برای افزایش قیمت طلا فراهم کند. بهطور خلاصه، رشد GDP باعث کاهش قیمت طلا و کاهش GDP باعث افزایش قیمت طلا میشود.
عوامل تاثیرگذار بر رابطه طلا و GDP
تاثیر GDP بر طلا، خودش به چند عامل دیگر بستگی پیدا میکند که در ادامه میخواهیم آنها را به شما توضیح دهیم.
- نرخ تورم: طلا بهعنوان یک سپر بلا در برابر تورم شناخته میشود. وقتی نرخ تورم افزایش مییابد، سرمایهگذاران که بهدنبال حفظ ارزش داراییهای خود هستند، به خرید طلا روی میآورند. این موضوع باعث افزایش قیمت طلا میشود. مثال واقعی این رویداد در دهه 1970 پیش آمد. در آن زمان، افزایش شدید تورم در ایالات متحده باعث افزایش قابل توجه قیمت طلا شد.
- نرخ بهره واقعی: نرخ بهره واقعی (نرخ بهره اسمی منهای نرخ تورم) هم بر قیمت طلا تاثیر میگذارد. نرخ بهره پایینتر باعث میشود هزینه فرصت نگهداری طلا کاهش یابد و تقاضا برای طلا افزایش پیدا کند. در دورههای کاهش نرخ بهره توسط بانکهای مرکزی، معمولا قیمت طلا بالا میرود.
- شرایط کلان اقتصادی: شرایط اقتصاد کلان هم به نوبه خود روی تاثیر GDP بر طلا ردی باقی میگذارد. هنگامی که اقتصاد هیچ نشانهای از رشد را به نمایش نمیگذارد و نمیتوان روی آن حساب کرد یا در زمان رکود اقتصادی، سرمایهگذاران بهدنبال داراییهای امنتر مانند طلا میروند. کاهش رشد GDP یا رکود اقتصادی میتواند باعث افزایش تقاضا برای طلا و در نتیجه افزایش قیمت آن شود؛ مثلا در طول بحران مالی جهانی 2008، قیمت طلا بهدلیل افزایش تقاضا بهعنوان یک دارایی امن به شدت افزایش یافت.
- ارزش دلار آمریکا: معمولا قیمت طلا به دلار آمریکا تعیین میشود و رابطه معکوسی باارزش دلار دارد. بهاینترتیب که وقتی ارزش دلار کاهش مییابد، قیمت طلا بالا میرود؛ چون طلا برای سرمایهگذاران خارجی ارزانتر میشود. در دورههایی که دلار آمریکا ضعیف میشود، قیمت طلا معمولا افزایش مییابد.
- ذخایر بانکهای مرکزی: بانکهای مرکزی نقش مهمی در تعیین قیمت طلا دارند؛ چون وقتی بانکهای مرکزی تصمیم به خرید طلا میگیرند، تقاضا و در نتیجه قیمت طلا افزایش پیدا میکند. در سالهای اخیر، خریدهای بزرگ طلا توسط بانکهای مرکزی کشورهای مختلف باعث افزایش قیمت طلا شد که میتوانیم تاثیر آن را روی اقتصاد جهانی ببینیم.
بیشتر بخوانید: تاثیر GDP بر دلار
تاثیر GDP بر طلا و قیمت آن در کشورهای مختلف
تاثیر GDP بر طلا در کشورهای مختلف، متفاوتتر از چیزی است به نظر میرسد؛ چون به عوامل متعددی بستگی پیدا میکند. در ادامه به بررسی چندین عامل کلیدی میپردازیم که این رابطه را در کشورهای مختلف تحتتاثیر قرار میدهند.
سطح توسعه اقتصادی
تاثیر تولید ناخالص داخلی بر طلا در کشورهای توسعهیافته مانند ایالات متحده و کشورهای اروپایی با کشورهای دیگر تفاوتهایی دارد. در این کشورها معمولا رشد GDP با افزایش سرمایهگذاری در بازارهای سهام و داراییهای پرریسکتر همراه است. این موضوع میتواند تقاضا برای طلا را کاهش دهد و قیمت آن را پایین بیاورد. این درحالی است که در کشورهای درحالتوسعه، رشد GDP میتواند به افزایش تقاضا برای طلا منجر شود؛ چون طلا بهعنوان یک ذخیره ارزش و محافظ در برابر نوسانات اقتصادی در نظر گرفته میشود.
نرخ تورم و سیاستهای پولی
در کشورهایی که نرخ تورم بالا است، مردم و سرمایهگذاران بهدنبال حفظ ارزش داراییهای خود هستند و به خرید طلا روی میآورند. همین موضوع میتواند قیمت طلا را افزایش دهد. ازاینگذشته، سیاستهای پولی بانکهای مرکزی هم نقش مهمی در تعیین قیمت طلا دارند. کاهش نرخ بهره و سیاستهای پولی انبساطی میتوانند تقاضا برای طلا را افزایش دهند.
وضعیت سیاسی و اقتصادی
وقتی یک کشور با مشکلات سیاسی روبهرو است، سرمایهگذاران بهدنبال داراییهای امنتر مانند طلا میروند. همین اتفاق به نوبه خود، قیمت طلا را افزایش میدهد. این موضوع نهتنها در سیاست، بلکه در رکود اقتصادی هم پابرجا است. بهاینترتیب که در زمانهای رکود اقتصادی، تقاضا برای طلا بهعنوان یک دارایی امن افزایش مییابد و قیمت آن بالا میرود.
ارزش ارز ملی
ارزش ارز ملی یک کشور هم روی عمق تاثیر GDP بر طلا اثرگذار است. همانطور که اشاره کردیم قیمت طلا معمولا به دلار آمریکا تعیین میشود و رابطه معکوسی با ارزش دلار دارد. وقتی ارزش دلار کاهش مییابد، قیمت طلا بیشتر میشود. همین موضوع در مورد ارزهای دیگر هم تا حدودی برقرار است؛ مثلا در کشورهایی که ارزش ارز ملی آنها کاهش پیدا میکند، قیمت طلا بهدلیل افزایش تقاضا برای حفظ ارزش داراییها بیشتر میشود.
نقش سرمایهگذاران در تعیین قیمت طلا
سرمایهگذارا، نقش بسیار مهمی در تعیین قیمت طلا دارند و خواهینخواهی تاثیر تولید ناخالص داخلی بر طلا را هم تحتتاثیر قرار میدهند. این نقش از طریق چندین مکانیزم کلیدی ریشه میگیرد که میخواهیم تکبهتک آنها را به شما توضیح دهیم.
- تقاضای سرمایهگذاری: سرمایهگذاران به دلایل مختلفی، از جمله حفظ ارزش داراییها در برابر تورم، نوسانات بازار و عدم اطمینان اقتصادی به خرید طلا روی میآورند. این تقاضا میتواند بهصورت مستقیم از طریق خرید فیزیکی طلا یا بهصورت غیرمستقیم از طریق صندوقهای قابلمعامله در بورس (ETFs) باشد.
- نرخ بهره و هزینه فرصت: نرخ بهره واقعی (نرخ بهره اسمی منهای نرخ تورم) بر هزینه فرصت نگهداری طلا تاثیر میگذارد. وقتی نرخ بهره پایین است، هزینه فرصت نگهداری طلا کاهش مییابد و سرمایهگذاران بیشتری به خرید طلا روی میآورند. بهعنوانمثال در دورههایی که بانکهای مرکزی نرخ بهره را کاهش میدهند، قیمت طلا بیشتر میشود؛ چون سرمایهگذاران بهدنبال داراییهایی با بازدهی بالاتر هستند.
- نوسانات بازار و عدم اطمینان اقتصادی: وقتی بازار با نوسانهای شدیدی روبهرو است و مردم نمیتوانند روی اوضاع اقتصادی حساب کنند، سرمایهگذاران بهدنبال داراییهای امنتر مانند طلا میروند. همین موضوع میتواند تقاضا برای طلا را افزایش دهد و قیمت آن را بالا ببرد؛ مثلا در طول بحرانهای ژئوپلیتیکی یا اقتصادی، مانند جنگها یا رکودهای اقتصادی، قیمت طلا معمولا افزایش چشمگیری پیدا میکند. این مورد هم به نوبه خود، نمایی از تاثیر GDP بر طلا است.
- صندوقهای قابلمعامله در بورس (ETFs): ETFs طلا به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که بدون نیاز به خرید فیزیکی طلا، روی این فلز گرانبها سرمایهگذاری کنند. افزایش تقاضا برای این صندوقها میتواند تاثیر قابلتوجهی بر قیمت طلا داشتهباشد.
- ذخایر بانکهای مرکزی: بانکهای مرکزی هم بهعنوان سرمایهگذاران بزرگ در بازار طلا نقش بسیار مهمی دارند. خریدهای بزرگ طلا توسط بانکهای مرکزی، میتواند تقاضا و در نتیجه قیمت طلا را افزایش دهد.
خدمات اپوفایننس
در این مقاله، شما را با جنبههای مختلف تاثیر GDP بر طلا آشنا کردیم. برای استفاده از سودمندی ترید طلا در فارکس باید این بخش از تحلیل فاندامنتال را جدی بگیرید. البته قبل از هر چیز و حتی برایآنکه استارت مسیر یادگیری ترید را بزنید، باید در یک بروکر معتبر فارکس، حساب معاملاتی باز کنید؛ بروکری که بتوانید به کارایی، پشتیبانی و بهروز بودن آن اطمینان داشتهباشید.
کارگزاری اپوفایننس که تحت نظارت و رگوله ASIC استرالیا و ایتالیا فعالیت میکند و بهعنوان یک بروکر بینالمللی شناخته میشود، بهترین گزینه برای آغاز سفر در دنیای نوسانهای طلا در فارکس است. علاوهبر این، این کارگزاری با ارائه تنوع در حسابهای معاملاتی، امکان کسب درآمد غیرفعال، وجود پلتفرم حرفهای سوشال ترید، اسپردهای رقابتی، پشتیبانی بینظیر از مشتریان و بیش از 300 ابزار معاملاتی، خدمات متنوعی را برای پیشرفت و راحتی شما ارائه میدهد. اگر تصمیمتان برای کسب سود از نوسانات طلا جدی است، همین امروز اولین حساب معاملاتی خود را در بروکر آنشور اپوفایننس باز کنید.
چگونه انتظارات تورمی مرتبط با رشد GDP میتواند بر قیمت طلا تاثیرگذار باشد؟
انتظارات تورمی که با رشد GDP همراه است، میتواند باعث افزایش تقاضا برای طلا بهعنوان یک محافظ در برابر تورم شود و از این راه، قیمت آن را بالا ببرد.
آیا وجود تغییرات در نرخ بیکاری بهدنبال تغییرات GDP میتواند بر قیمت طلا تاثیر بگذارد؟
نرخ بیکاری که تحتتاثیر تغییرات در GDP قرار میگیرد، میتواند بر سطح اعتماد مصرفکنندگان و در نتیجه، روی تقاضا برای طلا تاثیر بگذارد.