بازار که هنوز از تعطیلات عید پاک برنگشته بود، ناگهان با انفجار جدیدی در فضای سیاسی-پولی ایالات متحده روبه‌رو شد. دونالد ترامپ، که ظاهراً از سکوت سیاست‌گذاران پولی به‌ستوه آمده، پا به میدان گذاشت و فدرال رزرو را به باد انتقاد گرفت. در حالی که بانک‌های اروپایی در خواب عمیق تعطیلات بودند و تریدرها امیدوار به یک شروع ملایم برای هفته، ترامپ با یک جمله، بازارها را لرزاند: «اخراج پاول باید هر چه زودتر اتفاق بیفته!»
همین جمله کافی بود تا نه‌تنها وال‌استریت که حتی بیت‌کوین هم از جا بپرد. این مقاله به بررسی ابعاد حملات ترامپ، واکنش بازار و فرصت‌های طلایی که پشت این بحران پنهان شده‌اند می‌پردازد؛ البته با کمی طعنه و چاشنی شوخی؛ چون گویا بازار این روزها چیزی جز کمدی نیست.
توفان توییتری ترامپ علیه فدرال رزرو؛ وقتی بازار دنبال مرخصی بود
جروم پاول (Jerome Powell)، رئیس بانک مرکزی ایالات متحده (Federal Reserve)، هنوز فرصت نکرده بود قهوه صبحش را بنوشد که مورد حمله سیاسی رئیس‌جمهور قرار گرفت. ترامپ که گویا از خواب بیدار شده و نرخ بهره را روی موبایل چک کرده، بار دیگر با توپ پر وارد میدان شد و گفت: «دیگه بسه!» نتیجه؟ سقوط فوری شاخص‌های آتی:
- داوجونز (Dow Jones Futures): 0.92%-
- نزدک ۱۰۰ (Nasdaq 100 Futures): 1.17%-
- اس‌اند‌پی ۵۰۰ (S&P 500 Futures): 1.06%-
در حالی که بازارها هنوز سعی می‌کردند بفهمند چه خبر شده، شاخص نوسانات (Volatility Index – VIX) مثل آتشفشان فوران کرد و بیش از ۳ واحد بالا پرید. دلار که در تمام سال نقش قهرمان را بازی می‌کرد، ناگهان عقب‌نشینی کرد و یورو مثل ققنوس از خاکستر برخاست. سرمایه‌گذاران که روز خود را با لبخند آغاز کرده بودند، ناگهان با دیدن سبد سرمایه‌شان شروع به زمزمه کردند: «پاول برو خونه، ما دیگه تحمل نداریم!»
تریدرها به‌دنبال راه نجات؛ وقتی طلا و بیت‌کوین می‌درخشند
در میانه این همه جار و جنجال سیاسی، طلا (Gold) و بیت‌کوین (Bitcoin) با لبخند طلایی وارد صحنه شدند. طلا به سطح تاریخی 3370.17 دلار رسید و بیت‌کوین هم مرز 87500 دلار را لمس کرد؛ گویی دارند به ترامپ می‌گویند: «هر چی بیشتر داد بزنی، ما بیشتر می‌درخشیم!»
از ابتدای سال، طلا بیش از ۲۶٪ رشد کرده و بیت‌کوین هم با رکوردهای پی‌درپی، به نوعی بانک مرکزی خودش تبدیل شده است. تحلیل‌گران با طعنه می‌گویند: «اگر فدرال رزرو قربانی دعوای سیاسی شود، شاید باید به بیت‌کوین رأی اعتماد داد!» در این میان، برخی تریدرها هم با شوخی می‌گویند: «اگر فردا ترامپ بگوید دلار بوی سیر می‌دهد، ممکن است بازار رمزارز ۲۰٪ دیگر رشد کند!»
تعطیلات اروپا، سخنرانی‌ها و جلساتی که بازار نشنید
در روزی که بانک‌های سوئیس، فرانسه، آلمان، ایتالیا، انگلستان و استرالیا در تعطیلی کامل به‌سر می‌بردند، تنها کسانی که گویا کار می‌کردند، ترامپ و سرمایه‌گذاران بودند. در این میان، سخنرانی آستین گولزبی (Austan Goolsbee)، عضو کمیته بازار آزاد فدرال (Federal Open Market Committee – FOMC) نیز برگزار شد، ولی چه کسی واقعاً به آن توجه کرد؟ وقتی ترامپ خودش در نقش سخنگوی بازار ظاهر شده بود؟
همچنین، شاخص پیش‌نگر اقتصادی کنفرانس هیئت مدیران (Conference Board Leading Index – CB Leading Index) عدد -۰.۵٪ را ثبت کرد که در هر روز دیگری می‌توانست باعث نوسان شود، اما در این فضای طوفانی، بیشتر شبیه سوت یک داور بی‌صدا بود. رسانه‌ها ترجیح دادند به جای تحلیل این داده‌ها، تیتر بزنند: «ترامپ به پاول: لطفاً استعفا بده تا دلار دوباره نفس بکشه!»
فصل گزارش مالی شرکت‌ها؛ آیا تکنولوژی از سیاست جلو می‌زند؟
در شرایطی که بازار از ترامپ می‌ترسد، شرکت‌هایی مثل آلفابت (Alphabet/GOOGL) و تسلا (Tesla/TSLA) آماده‌اند تا با گزارش‌های درآمدی خود، کمی از این وحشت بکاهند. سهام نتفلیکس (Netflix/NFLX) هم با لبخند وارد هفته شد و در معاملات اولیه رشد نشان داد. ولی تحلیل‌گران هشدار می‌دهند: «اگر پاول برود، ممکن است فقط نتفلیکس باشد که هنوز داستانی برای گفتن دارد!»
این فصل درآمدی، نه‌تنها به‌دلیل عدد و رقم‌ها، بلکه به‌دلیل میزان حس شوخ‌طبعی مدیران اجرایی شرکت‌ها نیز مهم شده است. مدیرعامل یکی از شرکت‌ها در تماس درآمدی خود گفت: «ما نمی‌دانیم ترامپ بعدی چه می‌گوید، ولی فعلاً طلا داریم، بیت‌کوین داریم، و برای روحیه گرفتن، کمدی سیاسی!»
آینده‌ای مبهم؛ وقتی استقلال بانک مرکزی به شوخی سیاسی تبدیل می‌شود
ترامپ با این پرسش به بازار حمله کرد: «آیا واقعاً فدرال رزرو مستقل است؟» این جمله کافی بود تا تردید در دل سرمایه‌گذاران رخنه کند. اگر بازار احساس کند تصمیمات پولی با منوی غذای کاخ سفید هماهنگ می‌شود، آن‌گاه باید برای دلار، اوراق خزانه‌داری و حتی سهام آمریکایی فاتحه خواند.
در مقابل، ارزهای امن مثل ین ژاپن (Japanese Yen – JPY) و فرانک سوئیس (Swiss Franc – CHF) فوراً تقویت شدند. فرانک حتی به قوی‌ترین سطح ۱۰ سال اخیرش در برابر دلار رسید؛ انگار بازار می‌گوید: «ما جایی می‌رویم که ترامپ کنترل ندارد.» برخی تحلیل‌گران حتی پیشنهاد کرده‌اند که شاید وقت آن رسیده یک بانک مرکزی جهانی مستقل از سیاست‌مداران تأسیس شود، یا لااقل یک دکمه «بی‌صدا» برای توییتر.
در بازار امروز، طنز به‌صرف سود
در جهانی که اقتصاد با توییت‌ها می‌لرزد و سیاست‌گذاران پولی باید در توییتر جواب بدهند، شاید وقت آن رسیده که دفترچه تحلیل را کنار بگذاریم و توییتر ترامپ را بخوانیم. اما از شوخی کنار، در چنین شرایطی، بازار پر از فرصت‌های طلایی است:
- طلا و بیت‌کوین همچنان گزینه‌های پناهگاهی هستند؛
- ارزهای امن مثل ین و فرانک، زیر ذره‌بین تریدرها قرار دارند؛
- بازار سهام آمریکا تا اطلاع ثانوی، بیشتر شبیه رولرکوستر شهربازی است تا یک سرمایه‌گذاری مطمئن.
در نهایت، شاید نیاز داریم در کنار تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، یک فاکتور دیگر را هم وارد معادله کنیم: حس شوخ‌طبعی سیاسی. چون اگر قرار باشد هر روز با یک توییت سرمایه‌هایمان به باد برود، دست‌کم با لبخند بدرقه‌شان کنیم. در این بازار، بقا با عقل است، اما سود با طنز.
