شاخص MFI یک اندیکاتور تحلیل فنی در بازارهای مالی است که برای اندازهگیری قدرت روند و بازگشت احتمالی قیمت یک سهم استفاده میشود. این شاخص، دادههایی از ورود و خروج پول به یک دارایی معین را ارائه میدهد. MFI دادههای حجم معاملات و قیمت را بهصورت یکپارچه ارزیابی میکند تا نقاط اشباع خریدوفروش مشخص شود. معاملهگران و سرمایهگذاران میتوانند با نظارت بر این اندیکاتور اطلاعات زیادی در مورد احساسات بازار و تغییرات احتمالی در روندها کسب کنند. این دادهها در معاملات آتی معاملهگران، سیگنالهای خریدوفروش به حساب میآیند. در ادامه خواهیم گفت که اندیکاتور MFI چیست و چه کاربردی دارد.
سوشیال ترید، یکی از بهترین امکانات بروکر اپوفایننس است. این بروکر بهعنوان بهترین بروکر برای ایرانیان، با ارائه خدمات کپی ترید و سوشال ترید، به معاملهگران کمتجربه و تازهوارد کمک میکند تا بتوانند مانند معاملهگران حرفهای در بازارهای مالی فعالیت کنند. مجموعه اپوفایننس خدمات سوشال ترید را در تمام بازارهای مالی از جمله فارکس، ارزهای دیجیتال، سهامهای بینالمللی و خریدوفروش کالاها ارائه میدهد.
اندیکاتور MFI چیست؟
شاخص جریان پول یا Money Flow Index که اختصارا به آن MFI میگویند، یک اندیکاتور مبتنی بر شناسایی جریان پول است. این ایده بیان میکند که افزایش جریان پول مثبت در یک دوره معین نشاندهنده فشار خرید یک سهم است، در حالیکه افزایش جریان پول منفی در همان دوره میتواند نشاندهنده فشار فروش در آن سهم باشد. شاخص MFI از حجم پول واردشده و خارجشده در معاملات با ضریب قیمت به دست میآید. این شاخص نشان میدهد که نقاط اشباع در نمودار کجا هستند و سیگنالهای معاملاتی را نسبت به این نقاط اشباع صادر میکند. معاملهگران با مشخصشدن این نقاط نسبت به موقعیت معاملاتی خود تصمیمگیری میکنند.
اگر یک سهم بیشازحد خرید شود، شاخص MFI محدوده بالای 80 را نشان میدهد، پس بازار مستلزم اصلاح است. از طرف دیگر، اگر اندیکاتور MFI در زیر محدوده 20 باشد، به این معنی است که دارایی در منطقه اشباع فروش قرار دارد و به احتمال زیاد روند معکوس میشود. پس این اندیکاتور در محدوده 0 تا 100 نوسان میکند و حرکت آن به بالای منطقه 80 نشان از اشباع خرید یک سهم و نفوذ این شاخص به زیر منطقه 20 نشاندهنده اشباع فروش آن سهم است.
شاخص MFI بهواسطه Gene Quong و Avrum Soudack ساخته شده است. برای آنکه بتوانید از این شاخص بهدرستی استفاده کنید، بهتر است آن را با سایر تکنیکهای معاملهگری و اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال ترکیب کنید تا سیگنالهای معاملاتی بهتری ارائه دهد. برای درک بهتر شاخص جریان پول (MFI)، در ادامه فرمول محاسباتی آن را بررسی میکنیم.
فرمول شاخص جریان پول (MFI)
برای استفاده از شاخص جریان پول، دانستن فرمول محاسباتی آن برای معاملهگران ضروری نیست، اما میتواند به درک بهتر نحوه کار این شاخص کمک کند. فرمول محاسباتی شاخص جریان پول از سه بخش مهم «قیمت معمولی برای یک دوره»، «جریان پول خام» و «نسبت پول» تشکیل میشود. در زیر نحوه محاسبه هرکدام را بهصورت مجزا و سپس در فرمول اصلی بیان میکنیم.
- قیمت معمولی (Typical Price):
Typical Price = (High + Low + Close) / 3
قیمت معمولی = (بالاترین قیمت + پایینترین قیمت + قیمت نهایی یا بستهشدن) / 3
- جریان پول خام (Raw Money Flow):
Raw Money Flow = Typical Price x Volume
جریان پول خام = قیمت معمولی x حجم
- جریان پول مثبت (Positive Money Flow) و جریان پول منفی (Negative Money Flow):
جریان پول مثبت = مجموع جریان پول خام در روزهایی که قیمت معمولی بالاتر از قیمت معمولی روز قبل است.
جریان پول منفی = مجموع جریان پول خام در روزهایی که قیمت معمولی کمتر از قیمت معمولی روز قبل است.
- نسبت پول (Money Ratio):
Money Ratio = Positive Money Flow / Negative Money Flow
نسبت پول = جریان پول مثبت / جریان پول منفی
- شاخص جریان پول (MFI): شاخص MFI پس از ارزیابی نتایج حاصل از فرمولهای ذکرشده در بالا محاسبه میشود.
MFI = 100 – (100 / (1 + Money Ratio))
MFI = 100 – (100 / (1 + نسبت پول))
MFI یک شاخص ارزشمند است که قدرت و جهت پولهای ورودی و خروجی به یک سهام را ارزیابی میکند. اندیکاتور MFI با استفاده از چهار فرمول بهدست میآید که در زیر بهصورت مختصر توضیح میدهیم.
- «قیمت معمولی»، میانگین سه قیمت بالاترین، پایینترین و قیمت بستهشدن کندل برای یک دوره معین است. این قیمت، نشاندهنده میانگین قیمتی است که یک سهم در آن دوره ثبت میکند.
- «جریان پول خام» حاصلضرب قیمت معمولی و حجم کلی معاملات برای یک دوره معین است. این جریان پول خام نیز نشاندهنده مقدار پولی است که به یک سهم وارد یا از آن خارج میشود.
- «نسبت پول» جریانهای پولی مثبت و منفی را در طول دورههای از پیش تعیینشده مقایسه میکند. این نسبت جهت و قدرت جریان پول را نشان میدهد.
- برای محاسبه «شاخص جریان پول (MFI)»، نسبت پول در مقیاس 0 تا 100 برای ایجاد شاخص جریان پول استفاده میشود. این محاسبه میزان قدرت حرکت قیمت و بازگشتهای احتمالی روند را نشان میدهد.
با توجه به توضیحات بالا، شاخص MFI بهطورکلی یک نوسانگر در مقیاس 0 تا 100 برای مشخصکردن حجم ورودی و خروجی پول در یک سهام است تا معاملهگران را به معاملات خریدوفروش ترغیب کند. درواقع ورود پول میتواند قیمت یک سهام را افزایش و خروج آن باعث کاهش ارزش آن سهم شود. این دادهها در نقاط اشباع خریدوفروش سیگنالهای معاملاتی مناسبی هستند.
کاربردهای اندیکاتور MFI
شاخص جریان پول 5 کاربرد اساسی در تحلیل تکنیکال دارد، اما مهمترین کاربرد آن شناسایی واگراییها است. در ادامه هرکدام از این کاربردها را معرفی میکنیم.
- تایید روند: اندیکاتور MFI برای تایید قدرت و پایداری حرکت روند کاربرد دارد. هنگامی که این شاخص همگام با روند غالب است یک حرکت سالم و قوی را در بازار نشان میدهد. واگرایی بین شاخص جریان پول و روند قیمت نیز بهعنوان یک هشدار معکوسشدن احتمالی روند استفاده میشود.
- تشخیص واگرایی: شاخص MFI به معاملهگران در تشخیص واگراییها کمک میکند. معاملهگران با بررسی تغییرات در مناطق اشباع خریدوفروش شاخص MFI، تغییر روند احتمالی را تشخیص میدهند. واگراییهای این شاخص با نمودار قیمت، بهعنوان اولین علائم هشداردهنده تغییر در احساسات بازار و نقاط برگشت احتمالی برای روندها بهحساب میآیند.
- تایید سیگنالهای معاملاتی: شاخص جریان پول بهعنوان فیلتری برای سیگنالهای معاملاتی تولیدشده توسط سایر اندیکاتورها عمل میکند. معاملهگران پس از دریافت یک سیگنال خرید از یک تکنیک معاملاتی، آن را با موقعیت اشباع خرید در اندیکاتور MFI بررسی میکنند و مطابق آن وارد معامله میشوند یا حدضرر خود را مشخص میکنند. قرارگرفتن شاخص MFI در ناحیه 20 به موقعیتهای فروش بیشازحد اشاره میکند که سیگنال خرید ایجاد میشود. در ناحیه 20 شاخص MFI، معمولا باید وارد معاملات خرید شوید و در مناطق بالاتر از 80 به فکر معاملات فروش باشید.
- بررسی قدرت روند بازار: شاخص MFI با نشاندادن شدت خریدوفروش در بازار، قدرت یا ضعف کلی روند قیمت یک سهام را ارزیابی میکنند. حرکت خط شاخص MFI به سمت پایین نشاندهنده فشار فروش است، درحالیکه حرکت این خط به سمت بالا فشار خرید را نشان میدهد.
- مقایسه جریان پول سهام: نقاط قوت یا ضعف نسبی یک سهم با سهامهای دیگر توسط MFI مشخص میشود. معاملهگران با اندیکاتور MFI معاملات خود را بر روی سهامهای مختلف اولویتبندی میکنند، زیرا جریان پول قوی و ضعیف نشاندهنده حرکتهای بزرگ در بازار است و هر بازاری که حجم بیشتری دارد، میزان تغییرات بیشتری را تجربه میکند.
بهدلیل همین کاربردها، شاخص MFI بهطورگسترده توسط معاملهگران و سرمایهگذاران برای اتخاذ تصمیمات معاملاتی مورد استفاده قرار میگیرد. البته معاملهگران حرفهای شاخص جریان پول را بهتنهایی در تصمیمات معاملاتی مدنظر قرار نمیدهند و سایر اندیکاتورها را نیز با آن ترکیب میکنند.
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع خرید و فروش جفت ارز در فارکس
نحوه استفاده از اندیکاتور MFI
استفاده از شاخص MFI در میان معاملهگران بهعنوان بخشی از استراتژی معاملاتی محسوب میشود. این اندیکاتور در درجه اول برای سنجش قدرت و پایداری حرکات قیمت در بازار با بررسی حجم و عملکرد قیمت استفاده میشود. معاملهگران در تشخیص بازگشتهای احتمالی قیمت، موقعیتهای بیشازحد خرید یا فروش بیشازحد و اختلاف قیمت و حجم از این شاخص کمک میگیرند.
معاملهگرانی که اغلب از اندیکاتورها استفاده میکنند و به استراتژی تحلیل تکنیکال پایبند هستند، اغلب اندیکاتورهایی مانند میانگین متحرک (MA)، شاخص قدرت نسبی (RSI) و MACD (واگرایی میانگین متحرک همگرایی) را با اندیکاتور MFI ترکیب میکنند. این معاملهگران قبل از تصمیمگیری در مورد ورود به معاملات، سیگنالهای معاملاتی را توسط تعدادی از اندیکاتورها از جمله شاخص جریان پول بررسی میکنند.
شاخص MFI در معاملات روزانه، برای شناسایی فرصتهای خریدوفروش در طول یک دوره معاملاتی کاربرد دارد. استفاده از شاخص (MFI) در معاملات روزانه 8 مرحله دارد.
محدودیتهای اندیکاتور MFI
- اصول شاخص MFI را بشناسید: اصول و فرمول محاسباتی در اندیکاتور MFI را همانطوری که در بالا توضیح داده شد، بیاموزید. درک کنید که MFI درواقع حرکات ورود و خروج پول را با دادههای قیمت و حجم مبادلات ارزیابی میکند.
- چارچوب زمانی برای معاملات خود را تعیین کنید: تایمفریم معاملاتی خود را انتخاب کنید که برای استراتژی شما مناسب است. شاخص MFI در سایر زمانها مانند نمودارهای 5 دقیقهای، 15 دقیقهای یا حتی 1 ساعته هم قابل اعمال است، پس انتخاب بازه زمانی مناسب کاملا به سبک و استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد.
- سطوح اشباع خریدوفروش را شناسایی کنید: میتوانید سطوح خریدوفروش بیشازحد در شاخص MFI را متناسب با سبک معاملاتی خود انتخاب کنید. در شاخص MFI مناطق بالای محدوده 80 معمولاً بهعنوان مناطق اشباع خرید درنظر گرفته میشوند، درحالیکه مناطق پایین محدوده 20 معمولاً بهعنوان مناطق فروش بیشازحد بهحساب میآیند. شما میتوانید بهجای محدوده 80، محدوده 90 را بهعنوان منطقه اشباع خرید و محدوده 10 را بهعنوان منطقه اشباع فروش در نظر بگیرید.
- بهدنبال واگراییها باشید: بهدنبال تفاوت حرکت بین شاخص MFI و روند قیمت باشید. زمانی که قیمت درحال ثبت کفهای پایینتر است اما اندیکاتور MFI کفهای بالاتری را ثبت میکند، این یک واگرایی صعودی است که فرصت خرید احتمالی محسوب میشود. از طرف دیگر، واگرایی نزولی زمانی اتفاق میافتد که قیمت درحال ثبت سقفهای جدید است، اما شاخص MFI سقفهای پایینتری ثبت میکند و فرصتهای فروش احتمالی را نشان میدهد.
- تجزیه و تحلیل حجم: برای تأیید سیگنالهای معاملاتی، دادههای شاخص MFI را با تجزیه و تحلیل حجم (Volume) ترکیب کنید. حجم قوی در شاخص جریان پول، از نشانههای صعود یا نزول است و ورود یا خروج آن میتواند سیگنالهای معاملاتی را تایید کند.
- شناسایی نقاط ورود و خروج: براساس دادههای شاخص MFI و سایر اندیکاتورها، در مورد نقاط ورود و خروج برای معاملات خود تصمیم بگیرید. زمانی که شاخص MFI در محدوده فروش بیشازحد قرار دارد، به بازکردن یک معامله خرید فکر کنید. زمانی که این شاخص به بالای سطح خرید بیشازحد میرسد، به بازکردن یک موقعیت فروش فکر کنید که نشاندهنده آغاز روند نزولی است.
- ریسک خود را مدیریت کنید: استراتژی مدیریت ریسک برای محافظت از سرمایه خود داشته باشید. قراردادن حدضرر یا استفاده از دکمه توقف معامله از نکات اساسی مدیریت ریسک هستند.
- تمرین و اصلاح استراتژی: استراتژی معاملات روزانه مبتنی بر شاخص MFI را در یک محیط معاملاتی شبیهسازیشده یا روی کاغذ قبل از اجرای آن با پول واقعی آزمایش کنید. معاملات و استراتژی خود را نظارت و ارزیابی کنید و درصورت لزوم آن را اصلاح کنید.
با این 8 قدم میتوانید از شاخص جریان پول (MFI) برای معاملات روزانه استفاده کنید و پس از درک و اصلاح اشتباهات استراتژی خود، وارد معاملات واقعی شوید.
بیشتر بخوانید: پوزیشن سایز در فارکس
شاخص جریان پول (MFI) یک شاخص فنی محبوب است که در بازارهای مالی برای اندازهگیری قدرت و جهت جریان پول استفاده میشود، اما دارای شش محدودیت است که معاملهگران باید به آنها توجه کنند.
- صدور سیگنالهای اشتباه: شاخصMFI کامل نیست و میتواند مانند هر اندیکاتور دیگری، سیگنالهای اشتباهی تولید کند. احساسات واقعی فعالان بازار همیشه در قیمت و حجم منعکس نمیشود و چون در شاخص جریان پول همیشه آمار حجم و قیمت بازار ارزیابی میشود، طبیعتا سیگنالهای کذب نیز تولید میکند.
- اندیکاتور تاخیری: شاخص MFI به دادههای قیمت و حجمی واکنش نشان میدهد که قبلاً اتفاق افتاده است، از این رو یک اندیکاتور عقبماندگی یا تاخیری به حساب میآید. این شاخص نمیتواند هشدارهای دقیقی برای تغییرات سریع بازار محسوب شود. بههمینخاطر معاملهگران نباید به تنهایی سیگنالهای معاملاتی اندیکاتور MFI را ملاک معاملات خود قرار دهند.
- حساسیت به بازه زمانی: یک بازه زمانی در محاسبات شاخص MFI معمولا 14 دوره است. حساسیت شاخص جریان پول تحت تأثیر طول دوره است و میزان کیفیت سیگنالهای معاملاتی را تعیین میکند. زمانهای طولانیتر سیگنالهای دیرتری تولید میکنند که امکان معاملات سریع را ندارند. از طرفی دورههای کوتاهتر سیگنالهای بیشتر اما اشتباهتری تولید میکنند که به ضرر معاملهگران است.
- ضعف در بازارهای بیروند: شاخص MFI در بازارهایی که دارای یک روند، چه صعودی یا نزولی هستند، بهتر عمل میکند. اما این شاخص در بازارهای بدون روند (Range)، سیگنالهای متناقض یا غیرقابل اعتمادی را تولید میکند. معاملهگران باید در چنین شرایطی از شاخص MFI با احتیاط استفاده کنند.
- برای همه بازارهای مالی مناسب نیست: شاخص MFI اساساً برای استفاده در بازارهای سهام طراحی شده است. از این شاخص همچنین میتوانید در سایر بازارهای مالی مانند ارز یا کالاها استفاده کنید، اما نتایج آن همیشه مطلوب نیست. این محدودیت بهخاطر عدم همبستگیهای حجم و قیمت در برخی بازارها است.
- محدودیت ارزیابی: شاخص MFI دادههای فشار خریدوفروش را ارزیابی میکند، اما سایر عناصری که بر پویایی بازار تأثیر میگذارند، مانند تحلیل بنیادی یا فاندامنتال و احساسات معاملهگران را در نظر نمیگیرد. البته هیچ اندیکاتوری به تنهایی نمیتواند پیشبینیهای دقیق از بازار ارائه دهد تا تمام ریسکها در معاملات را حذف کند. بنابراین معاملهگران همیشه باید در استفاده از اندیکاتورها احتیاط کنند و سایر عوامل تاثیرگذار در معاملات را در نظر بگیرند.
بیشتر بخوانید: بازار رونددار چیست؟
ترکیب اندیکاتور MFI و شاخص RSI
MFI (شاخص جریان پول) و RSI (شاخص قدرت نسبی) با هم در تحلیل تکنیکال استفاده میشوند. هر دو شاخص، اطلاعات ارزشمندی در مورد شرایط و احساسات بازار ارائه میدهند و استفاده از آنها در یک ترکیب، اثربخشی استراتژیهای معاملاتی را افزایش میدهد. در ادامه به مزایای ترکیب این دو شاخص اشاره میکنیم.
- تایید سیگنال معاملاتی: هنگامی که شاخصهای MFI و RSI سیگنالی را تایید میکنند، اعتماد به آن در معاملات افزایش مییابد. برای مثال اگر هر دو اندیکاتور، سیگنال حاکی از حضور قیمت در منطقه اشباع خرید را تایید کنند، درنظرگرفتن اصلاح یا برگشت قیمت احتمالی منطقیتر است.
- شناسایی واگراییها: ترکیب اندیکاتورهای MFI و RSI در شناسایی واگراییها بسیار کارآمد است. واگراییها نشانههای هشداردهنده تغییر روند احتمالی محسوب میشوند و اگر MFI واگرایی را نشان دهد و RSI نیز آن را تأیید کند، احتمال تغییر در جهت قیمت تقویت میشود.
- دیدگاههای مختلف: اندیکاتور MFI بر حجم و جریان پول تمرکز دارد، درحالیکه شاخص RSI فقط بر تغییرات قیمت متمرکز است. معاملهگران با در نظرگرفتن دیدگاههای متفاوت این دو شاخص، میتوانند حرکات بازار را بهتر درک کنند. از یک طرف نقاط اشباع خریدوفروش و از طرف دیگر نوسانات قیمت باعث اصلاح بسیاری از سیگنالهای اشتباه میشود.
- افزایش مدیریت ریسک: ترکیب شاخصهای MFI و RSI با ارائه اطلاعات تکمیلی به مدیریت ریسک کمک میکند. معاملهگران با شناسایی سطوح اشباع خریدوفروش در این دو اندیکاتور، بهترین نقاط را برای کسب سود یا کاهش ضرر تعیین میکنند و به اینصورت ریسک خود را کاهش میدهند.
یادتان باشد که هیچ اندیکاتوری بهتنهایی یا بهصورت ترکیبی با دیگر شاخصها، نمیتواند پیشبینی دقیق از یک معامله ارائه دهد. با اینحال ترکیب اندیکاتورها تنها میزان ریسک را کاهش میدهد و به سیگنالها اعتبار بیشتری میبخشد. معاملهگران حرفهای استراتژیهای خود را با ترکیب چندین شاخص و تاکتیک، نسبت به سبک معاملاتی خود ایجاد میکنند تا میزان موفقیتشان افزایش پیدا کند.
شاخص جریان پول (MFI) اندیکاتوری است که برای اندازهگیری جهت جریان پول در بازار استفاده میشود. شاخص جریان پول (MFI) اطلاعات ارزشمندی در مورد فشار خریدوفروش پشتپرده قیمت ارائه میدهد. معاملهگران و سرمایهگذاران با تجزیه و تحلیل MFI میتوانند احساسات بازار را بهتر درک کنند و تغییرات احتمالی روند را تشخیص دهند. اندیکاتور MFI در ارزیابی قدرت و حرکت روند بسیار مفید است. نقاط اشباع خریدوفروش مهمترین نقاط برای معاملات براساس شاخص MFI است که میزان موفقیت در معامله را افزایش میدهد. معاملهگران و سرمایهگذاران با این شاخص سیگنالهای معاملاتی را اعتبارسنجی میکنند. به این ترتیب شاخص MFI در تعیین زمان و نقاط ورود و خروج از بازار تاثیرگذار است. فعالان بازار با گنجاندن شاخص جریان پول در محاسبات خود و ترکیب آن با سایر اندیکاتورها و تکنیکهای معاملهگری، میتوانند استراتژیهای معاملاتی مؤثرتری برای خود بسازند.
بیشتر بخوانید: ثبت نام بروکر اپوفایننس
بروکر اپوفایننس ارائهدهنده بهترین خدمات مالی برای معاملات فارکس، سهامهای بینالمللی، ارزهای دیجیتال و کالاها با کمترین کمیسیون و اسپرد است. با ثبتنام در این مجموعه، از امکانات بینظیر معاملهگری و کپی ترید بهرهمند میشوید.
تفاوت اندیکاتور RSI و شاخص MFI چیست؟
شاخص RSI فقط نوسانات قیمت را برای ارزیابی احساسات بازار در نظر میگیرد، اما شاخص MFI ارزیابی دقیقتری از احساسات بازار و معکوسهای احتمالی قیمت ارائه میدهد. شاخص جریان پول، برخلاف نوسانگرهای معمولی مانند شاخص قدرت نسبی (RSI)، دادههای قیمت و حجم را بهجای قیمت یکپارچه میکند و با جریانهای ورود و خروج پول از سهم، نقاط ضعف و قدرت آن را نشان میدهد. تحلیلگران از شاخص MFI بهعنوان RSI وزنی حجمی نیز یاد میکنند.
اهمیت شاخص جریان پول (MFI) در چیست؟
شاخص جریان پول مهم است، زیرا اطلاعات مهمی در زمینه فشار خریدوفروش ارائه میدهد. با این شاخص شرایط اشباع خریدوفروش قابل شناسایی است و سیگنالهای معاملاتی تأیید میشود. همچنین میتوان استراتژیهای معاملاتی را توسط این شاخص بهبود داد و به نوعی تکمیلکننده اشکالات سایر اندیکاتورها است.
آیا اندیکاتور MFI یک نشانگر جریان حجمی است؟
بله، شاخص جریان پول (MFI) درواقع یک شاخص جریان حجم در نظر گرفته میشود. این شاخص هم دادههای قیمت و هم حجم را برای محاسبه قدرت و شدت جریان پول ورودی و خروجی یک سهم خاص برای یک دوره معین در نظر میگیرد. شاخص MFI فشار خریدوفروش در بازار را با محاسبه نسبت جریان پول مثبت به جریان پول منفی اندازهگیری میکند. براساس حجم معاملات این شاخص نشان میدهد که آیا پول به یک سهم وارد میشود (جریان پول مثبت) یا از آن خارج میشود (جریان پول منفی). بههمینخاطر اندیکاتور MFI بهعنوان یک شاخص جریان حجم طبقهبندی میشود، زیرا حجم و تغییرات قیمت را در نظر میگیرد تا قدرت و جهت جریان پول در بازار را مشخص کند.