در حالی که جهان همچنان درگیر پیامدهای اقتصادی پساکرونا است، یک شوک جدید از سوی دو غول اقتصادی دنیا، آمریکا و چین، معادلات بازارهای جهانی را بههم ریخته است. جنگ تجاری این دو کشور، با افزایش بیسابقه تعرفهها از سوی هر دو طرف، بار دیگر آتش بیثباتی را در بازار نفت و فلزات گرانبها شعلهور کرده است. آنچه این وضعیت را پیچیدهتر میکند، تاثیر همزمان آن بر سیاستگذاریهای اقتصادی کشورها، قیمت کالاهای اساسی و تصمیمگیریهای سرمایهگذاران در بازارهای جهانی است. در این مقاله، به تحلیل افتوخیزهای اخیر در بازار نفت، صعود خیرهکننده طلا، اثرات سیاستهای تجاری ایالات متحده و چین بر کامودیتیها و نیز رفتار تریدرها در چنین فضایی میپردازیم.

نفت زیر تیغ تعرفهها: چرا قیمتها عقبنشینی کردند؟
نفت، این طلای سیاه که همیشه اولین قربانی تنشهای ژئوپلیتیکی است، بار دیگر تحتتاثیر سیاستهای تجاری آمریکا و چین، دچار نوسانات شدیدی شد. پس از جهشی خیرهکننده در روز چهارشنبه، روز پنجشنبه شاهد افتی نزدیک به ۳٪ در قیمت نفت خام بودیم.
- نفت برنت ۱.۹۴ دلار معادل ۲.۹۶٪ افت کرد و به ۶۳.۵۴ دلار در هر بشکه رسید؛
- نفت وست تگزاس اینترمدیت نیز ۱.۸۸ دلار کاهش یافت و به ۶۰.۴۷ دلار رسید.
علت اصلی این کاهش، افزایش تعرفههای آمریکا بر واردات از چین تا سطح حیرتانگیز ۱۲۵٪ و واکنش متقابل چین با تعرفه ۸۴٪ بر کالاهای آمریکایی بود. بهرغم اعلام آتشبس ۹۰ روزه ترامپ برای بیشتر کشورها، چین از این معافیت مستثنی شد.
با این سطح از بلاتکلیفی، هیچ سناریوی قطعی برای آینده نفت قابل تصور نیست. این جمله از اشلی کلتی، تحلیلگر بانک Panmure Liberum، بهخوبی بیانگر فضای حاکم بر بازار است.
افزون بر آن، بسیاری از تولیدکنندگان نفت، از جمله اعضای اوپک، همچنان در حال افزایش تولید هستند و این موضوع میتواند در کنار کاهش تقاضا ناشی از رکود، فشار مضاعفی بر قیمتها وارد کند.

طلای درخشان در سایهی تاریک تنشها
در حالی که نفت زمینگیر شد، طلا چون شمعی در دل تاریکی جنگ تجاری درخشید. افزایش تنشها بین آمریکا و چین، تقاضا برای داراییهای امن را افزایش داد و قیمت طلا به نزدیکی بالاترین سطح تاریخی خود رسید:
- طلای اسپات به ۳,۱۲۳ دلار در هر اونس رسید؛
- قراردادهای آتی طلا برای ماه ژوئن نیز تا ۳,۱۳۷ دلار افزایش یافت.
این صعود طلایی در حالی رخ داد که شاخص دلار آمریکا نیز ۰.۲٪ کاهش یافت و زمینه را برای تقویت قیمت طلا فراهم کرد. سرمایهگذاران نگران از سقوط بیشتر بازارها، به سمت پناهگاههای امن، مانند طلا، نقره و حتی پلاتینیوم هجوم آوردند.
از سوی دیگر، نوسانات بازارهای سهام و ارز، سبب شده تا طلا نهتنها بهعنوان یک ذخیره ارزش، بلکه بهعنوان ابزاری برای محافظت از پرتفوی سرمایهگذاری نیز مدنظر قرار گیرد.
صعود ناگهانی و سقوط دوباره نفت؛ پشتپرده چه بود؟
در روز چهارشنبه، بازارها برای ساعاتی چهرهای متفاوت داشتند. نفت پس از سقوط ۷ درصدی، با اعلام آتشبس موقت ترامپ، جهشی ۴ تا ۵ درصدی را تجربه کرد:
- نفت برنت با رشد ۴.۲۳٪ به ۶۵.۴۸ دلار رسید؛
- نفت WTI نیز ۴.۶۵٪ افزایش یافت و به ۶۲.۳۵ دلار بازگشت.
اما این جهش زودگذر بود؛ چرا که با مشخص شدن افزایش تعرفهها بر چین، دوباره فضا به سمت بدبینی بازگشت. کارشناسان UBS از این تغییر روحیه سریع بهعنوان «چرخش احساسی شدید از رکود به خوشبینی» یاد کردند.
بازارها با موجی از خبرهای متناقض مواجه بودند: از یک سو، احتمال کاهش تعرفهها بر بسیاری کشورها و افزایش صادرات انرژی؛ از سوی دیگر، تهدید تقاضا بهدلیل کندی رشد جهانی و سیاستهای تلافیجویانه چین.
فلزات و گاز طبیعی هم وارد بازی شدند
فلزات صنعتی و گاز طبیعی نیز به طرز جالبی تحتتاثیر این سیاستها قرار گرفتند:
- قیمت مس در بورس لندن، ۴.۷٪ افزایش یافت و به ۹,۰۳۷ دلار در هر تن رسید؛
- آلومینیوم نیز ۰.۳٪ رشد کرد؛
- گاز طبیعی آمریکا بیش از ۱۰٪ افزایش یافت و به ۳.۸۱ دلار رسید.
افزایش قیمتها در این بخش، بیشتر ناشی از امیدواری به بستههای محرک اقتصادی چین برای حمایت از صنایع داخلی بود. برخی تحلیلگران معتقدند چین ممکن است اقدامات تهاجمیتری برای حفظ رشد اقتصادی خود اتخاذ کند که این موضوع میتواند تقاضا برای مواد اولیه را افزایش دهد.
از سوی دیگر، کشاورزی نیز بینصیب نماند؛ قیمت دانه سویا با بیشترین افزایش دو ماه گذشته مواجه شد. این افزایش ناشی از امید به بهبود صادرات آمریکا به سایر بازارها بود، هرچند نگرانی از کاهش واردات چین همچنان پابرجاست.
بازگشت اضطراب: آیا رکود جهانی در راه است؟
تحلیلگران ANZ هشدار دادند: در بدترین سناریوی ممکن، یعنی رکود جهانی، قیمت نفت میتواند تا ۵۰ دلار سقوط کند. در همین حال، افزایش موجودی انبارهای نفت آمریکا نیز زنگ هشدار دیگری بود.
ذخایر نفت خام آمریکا ۲.۶ میلیون بشکه افزایش یافته است، در حالیکه انتظار میرفت این مقدار تنها ۱.۴ میلیون بشکه باشد.
علاوهبر آن، خط لوله Keystone که از کانادا به آمریکا نفت منتقل میکند، بهدلیل نشت نفت همچنان تعطیل است و زمان بازگشایی آن مشخص نیست.
همچنین دادگاه روسیه اخیراً محدودیتهایی بر فعالیت یکی از پایانههای کنسرسیوم دریای خزر وضع کرده بود که با لغو آن، صادرات نفت از این منطقه بار دیگر از سر گرفته شد. این تحولات عرضه نیز نقش مهمی در رفتار هیجانی بازارها دارد.
استراتژی تریدرها در میدان مین بازارها چیست؟
در این فضای مهآلود، تریدرها باید تصمیمهای استراتژیکتری بگیرند. آیا وقت آن است که سراغ طلا و فلزات گرانبها برویم؟ آیا نفت با رسیدن به مرز ۶۰ دلار، فرصت خریدی طلایی است یا نقطهای برای فرار؟
در حالیکه جنگ تجاری آمریکا و چین به مراحل خطرناکتری وارد میشود و نشانههایی از اقدامات متقابل بیشتر دیده میشود، بازارها نیازمند تحلیل عمیق و واکنشهای سریع هستند. معاملهگران هوشمند، در این شرایط پرآشوب، نهتنها بهدنبال پناهگاههای امن میگردند، بلکه بهدنبال فرصتهای پنهانی هستند که شاید همین تنشها برایشان بهوجود آورند.
فراموش نکنیم که رفتار سرمایهگذاران در بحرانها، بیش از هر زمان دیگر تعیینکننده است. تحلیل دقیق، مدیریت ریسک هوشمندانه و استفاده از ابزارهای مالی متنوع، میتواند تفاوت میان بازنده و برنده را در چنین شرایطی مشخص کند.
با طلا باش یا با نفت؟ تصمیم با شماست، اما بیتفاوت نباشید؛ زیرا در بازار امروز، بیتفاوتی بزرگترین ریسک است.