وقتی صحبت از اقتصاد میشود، نرخ بهره و نرخ ارز دو تا از بزرگترین بازیگران این عرصه محسوب میشوند. تأثیر آنها بر اقتصاد میتواند بسیار زیاد باشد، بههمین دلیل است که درک رابطه بین آنها بسیار ضروری است. اگر یک چیز وجود داشته باشد که اقتصاددانان بدانند، این است که رابطه نرخ بهره و نرخ ارز مانند یک رقص پیچیدگی خاص خود را دارد؛ تغییری موزون در پاسخ به حرکات یکدیگر. در این پست وبلاگ، رابطه شاخص دلار و نرخ بهره و نحوه استفاده از آن را بررسی خواهیم کرد. درک این مفاهیم، برای تصمیمگیری آگاهانه در مورد امور مالی شخصی یا سلامت مالی کسبوکارها بسیار مفید و موثر است.
نرخ بهره چیست؟
پیش از آنکه به رابطه شاخص دلار و نرخ بهره بپردازیم، لازم است بدانید که نرخ بهره چیست؟
نرخ بهره مبلغی است که وامدهنده از وامگیرنده مطالبه میکند و درصدی از اصل مبلغ وام داده شده است. نرخ بهره وام معمولاً بهصورت سالانه تعیین میشود و بهصورت نرخ درصدی سالانه (APR) بیان میشود. نرخ بهره میتواند برای یک حساب پسانداز یا گواهی سپرده (CD) اعمال شود. در این صورت، بانک یا موسسه اعتباری درصدی از وجوه نگهداری شده در حساب را به صاحب حساب پرداخت میکند.
بهره اساساً هزینهای برای وامگیرنده برای استفاده از یک دارایی است. داراییهای قرض شده میتواند شامل پول نقد، کالاهای مصرفی، وسایل نقلیه و هر نوع دارایی دیگری باشد. بههمین دلیل، نرخ بهره را میتوان بهعنوان «هزینه پول» در نظر گرفت. نرخ بهره برای اکثر معاملات وام یا استقراض اعمال میشود.
افراد برای خرید خانه، تامین مالی پروژهها، راهاندازی یا تامین مالی مشاغل پول قرض میکنند. کسبوکارها برای تامین مالی پروژههای سرمایهای وام میگیرند و عملیات خود را گسترش میدهند. پول قرض گرفته شده یا بهصورت یکجا در تاریخ از پیش تعیین شده یا بهصورت اقساط دورهای بازپرداخت میشود. برای وامها، نرخ سود به اصل پول اعمال میشود که مبلغ وام است.
نرخ بهره هزینه بدهی برای وامگیرنده و نرخ بازده برای وامدهنده است. پولی که باید بازپرداخت شود، معمولاً بیشتر از مبلغ قرض شده است، زیرا وامدهندگان برای از دست دادن استفاده از پول در طول دوره وام به غرامت نیاز دارند. وامدهنده میتواند در آن دوره بهجای ارائه وام، وجوه را سرمایهگذاری کند که باعث ایجاد درآمد از دارایی شود.
تفاوت بین کل مبلغ بازپرداخت و اصل وام، مبلغ بهره است. زمانی که وامگیرنده از نظر وامدهنده کم ریسک در نظر گرفته شود، معمولاً نرخ بهره کمتری از وامگیرنده دریافت میشود. اگر وامگیرنده با ریسک بالا در نظر گرفته شود، نرخ بهرهای که از او دریافت میشود، بالاتر خواهد بود که منجربه وام هزینه بالاتر میشود.
نرخ بهره جزء متغیرهایی است که باید هنگام سرمایهگذاری در بازارهای مالی مختلف، از جمله بازار فارکس در نظر گرفته شود. برای سرمایهگذاری در این بازار جهانی پررونق، میتوانید از خدمات بهترین بروکر ایرانی استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: رابطه سرمایه گذاری و نرخ بهره
رابطه دلار و شاخص نرخ بهره
درباره رابطه شاخص دلار و نرخ بهره باید بگوییم که در ایران هرچه دلار گرانتر شود، نرخ بهره نیز افزایش پیدا میکند. از طرف دیگر، نرخهای بهره بالاتر مانند یک تقویتکننده برای شاخص ارز هستند و آن را جذابتر و ارزشمندتر میکنند. نرخ بهره نقش بسزایی در جذابیت پول یک کشور دارد. نرخ بهره بالا منجربه افزایش سرمایه خارجی میشود که منجربه افزایش نرخ ارز و در نتیجه ارز قوی میشود. دولت یک کشور اغلب سیاستهای پولی را وضع میکند که بر نرخهای بهره ملی برای دستیابی به اهداف اقتصادی خاص تأثیر میگذارد. این دولت چه در تلاش برای ارتقای ایجاد شغل باشد و چه از تورم جلوگیری کند، عمداً در حال دستکاری در عرضه پولی، در دسترس بودن اعتبار و هزینه برای استقراض پول است.
تغییرات سیاست پولی که بر نرخ بهره ملی تأثیر میگذارد، ارزش پول آن کشور را تغییر میدهد. اثر افزایش یا کاهش نرخهای بهره این است که ارزش پول کشور قویتر یا ضعیفتر میشود و تأثیرات پاییندستی بر نرخهای ارز جهانی رخ میدهد. بهطور کلی، رابطه دلار و شاخص نرخ بهره یک رابطه مستقیم است.
نرخ بهره بالاتر ارزش پول یک کشور را افزایش میدهد. نرخهای بهره بالاتر باعث جذب سرمایهگذاری خارجی و افزایش تقاضا و ارزش پول کشور میشود. در مقابل، نرخهای بهره پایینتر برای سرمایهگذاری خارجی جذاب نیست و ارزش نسبی ارز را کاهش میدهد. این اتفاق ساده توسط مجموعهای از عوامل دیگر که بر ارزش ارز و نرخ مبادله تأثیر میگذارد، پیچیده میشود.
یکی از عوامل پیچیده اولیه، رابطهای است که بین نرخ بهره بالاتر و تورم وجود دارد. بانکهای مرکزی اغلب نرخهای بهره را در واکنش به تورم فزاینده در تلاش برای خنک کردن اقتصاد بیش از حد گرم افزایش میدهند؛ اما اگر تورم خیلی سریع افزایش یابد، میتواند ارزش پول یک کشور را سریعتر از نرخهای بهره کاهش دهد.
تاثیر افزایش نرخ بهره بر اقتصاد
نرخ بهره نقش مهمی در شکل گیری چشمانداز اقتصادی هر کشور ایفا میکند. بانکهای مرکزی از نرخ بهره بهعنوان ابزاری قدرتمند برای کنترل تورم، تحریک رشد اقتصادی و مدیریت سیاستهای پولی استفاده میکنند. بااینحال زمانی که نرخ بهره افزایش مییابد، میتواند تأثیر گستردهای بر بخشهای مختلف اقتصاد داشته باشد. در حقیقت رابطه شاخص دلار و نرخ بهره، تنها موضوع حائز اهمیت در رابطه با تغییر شاخص نرخ بهره نیست. تاثیر افزایش نرخ بهره بر اقتصاد بسیار گسترده و شامل موارد زیر است:
- استقراض و سرمایهگذاری: یکی از مستقیمترین پیامدهای افزایش نرخ بهره، تأثیر آن بر هزینههای وام است. با افزایش نرخ بهره، هزینه وام گرفتن برای افراد و مشاغل نیز افزایش مییابد. این منجربه کاهش استقراض و هزینه برای خریدهای عمده مانند خانه، اتومبیل و سرمایهگذاری در پروژههای جدید توسط مشاغل میشود. کاهش وامگیری و سرمایهگذاری میتواند منجربه کاهش رشد اقتصادی شود، زیرا هم مخارج مصرفکننده و هم گسترش کسبوکار اجزای حیاتی یک اقتصاد سالم هستند.
- بازار مسکن: بازار مسکن حساسیت ویژهای نسبت به تغییرات نرخ بهره دارد. هنگامی که نرخها افزایش مییابد، نرخ وام مسکن نیز افزایش مییابد و باعث میشود که مالکیت خانه برای خریداران بالقوه کمتر مقرون بهصرفه باشد. در نتیجه، تقاضا برای مسکن ممکن است کاهش یابد و منجربه کندی در بازار مسکن شود. سرد شدن بازار مسکن میتواند بر صنایع مرتبط مانند ساختوساز و بهسازی خانهها اثر موجی داشته باشد و منجربه از دست دادن شغل بالقوه و کاهش فعالیت اقتصادی شود.
- مخارج مصرفکننده: مخارج مصرفکننده ستون فقرات اکثر اقتصادها است و تغییرات در نرخ بهره میتواند بهطور قابل توجهی بر آن تأثیر بگذارد. نرخ بهره بالاتر بهمعنای هزینههای بالاتر برای بدهی کارت اعتباری، وامهای شخصی و سایر اشکال اعتبار مصرفکننده است. از آنجایی که مصرفکنندگان با هزینههای خدمات بدهی بالاتری روبرو هستند، ممکن است مخارج اختیاری خود را کاهش دهند که میتواند منجربه کندی خرده فروشی و رکود اقتصادی کلی شود.
- هزینههای تجاری: برای مشاغل، نرخهای بهره بالاتر میتواند به هزینههای بالاتر تامین مالی از طریق وام یا اوراق قرضه تبدیل شود. این میتواند منجربه کاهش سودآوری، به ویژه برای شرکتهایی با سطح بدهی بالا شود. از آنجایی که مشاغل با هزینههای بالاتری روبرو هستند، ممکن است هزینههای سرمایهای و برنامههای توسعه را کاهش دهند که میتواند رشد اقتصادی را کاهش دهد.
- بازار سهام و احساسات سرمایهگذار: بازار سهام به شدت تحتتاثیر نرخ بهره است. با افزایش نرخ بهره، سرمایهگذاران ممکن است تمرکز خود را از داراییهای پرریسکتر مانند سهام به سرمایهگذاریهای مطمئنتر مانند اوراق قرضه تغییر دهند. این میتواند منجربه فروش در بازار سهام شود و باعث کاهش قیمت سهام و کاهش ثروت برای سرمایهگذاران گردد. علاوهبر این، نرخهای بهره بالاتر ممکن است بر سود شرکتها، افزایش هزینه سرمایه برای کسبوکارها و بر عملکرد بازار سهام تأثیر بگذارد.
- بدهی دولت: نرخ بهره بالاتر میتواند تأثیر قابل توجهی بر بدهی دولت داشته باشد. با افزایش نرخ بهره، هزینه خدمات بدهی موجود افزایش مییابد و بهطور بالقوه منجربه کسری بودجه بیشتر میشود. دولتها ممکن است برای کاهش هزینهها یا افزایش مالیاتها برای مدیریت بار بدهیشان با فشار بیشتری مواجه شوند که میتواند بر رشد اقتصادی تأثیر بگذارد.
در نتیجه، افزایش نرخهای بهره میتواند پیامدهای گستردهای بر اقتصاد داشته باشد. افزایش نرخ بهره بر هزینههای استقراض، مخارج مصرفکننده، بازار مسکن، سرمایهگذاری تجاری، ارزش ارز و احساسات سرمایهگذار تأثیر میگذارد. از آنجایی که بانکهای مرکزی تعادل ظریف کنترل تورم و حمایت از رشد اقتصادی را دنبال میکنند، باید تأثیر تصمیمات نرخ بهره خود را بر بخشهای مختلف اقتصاد به دقت بررسی کنند. سیاستگذاران و کسبوکارها بهطور یکسان باید هوشیار و سازگار باقی بمانند تا بهطور موثر چالشهای ناشی از تغییر محیط نرخ بهره را مدیریت کنند.
بیشتر بخوانید: شاخص قیمت مصرف کننده
تاثیر افزایش نرخ بهره بر شاخص دلار
رابطه شاخص دلار و نرخ بهره به شدت بر تصمیمگیریها اقتصادی دولت فدرال ایالات متحده امریکا تاثیرگذار است. هنگامی که دولت فدرال نرخ بهره را افزایش میدهد، نرخ بهره در سراسر بازار اوراق بهادار با درآمد ثابت نیز افزایش مییابد. این بازدهی بالاتر برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی جذاب تر میشود. سرمایهگذاران در سراسر جهان به احتمال زیاد در ازای این اوراق بهادار با درآمد ثابت دلار آمریکا، سرمایهگذاریهای خود را به واحد پول خود بفروشند. در نتیجه، تقاضا برای دلار آمریکا افزایش مییابد و اغلب افزایش نرخ ارز به نفع دلار است. بهطور خلاصه تاثیر افزایش نرخ بهره بر شاخص دلار مثبت ارزیابی میشود. با افزایش نرخ بهره، ارزش دلار آمریکا نیز افزایش خواهد یافت.
در حالت کلی عوامل متعددی بر نرخ ارز تأثیر میگذارند. اگر یک اقتصاد در حال تجربه تورم باشد، قدرت خرید پول آن در حال کاهش است و از مطلوبیت آن میکاهد. از طرف دیگر، با افزایش نرخ بهره، یک ارز اغلب تقویت میشود.
آیا رشد نرخ دلار محرک بازار آزاد است یا کاهش نرخ بهره؟
سرمایهگذاران میخواهند به اقتصاد، زیرساختهای سیاسی و سیاستهای دولت یک کشور اعتماد داشته باشند. ارزها زمانی جذابتر میشوند که اوراق بهادار با درآمد ثابت بازدهی بالاتری را در آن ارز ارائه دهند. بههمین دلیل، سرمایهگذاران ارزهای مرتبط با کشورهایی با نرخ بهره بالاتر را ترجیح میدهند. سرمایهگذاران همچنین، ارزهای مرتبط با اقتصادهای قوی را ترجیح میدهند که برای تجارت جهانی که در حال رشد هستند.
فارغ از رابطه شاخص دلار و نرخ بهره، نرخ بهره بر سرمایهگذاری در بازارهای مالی نیز تاثیرگذار است. درک رابطه بین نرخ بهره و بازار سهام میتواند به سرمایهگذاران کمک کند تا درک کنند تغییرات چگونه میتواند بر سرمایهگذاری آنها تأثیر بگذاد. آنها همچنین میتوانند آمادگی بیشتری برای تصمیمگیری مالی بهتر داشته باشند. اما آیا رشد نرخ دلار محرک بازار آزاد است یا کاهش نرخ بهره؟
نرخ بهرهای که بر بازار سهام تأثیر میگذارد، نرخ بهره فدرال است. نرخ بهره فدرال، نرخ بهرهای است که موسسات سپردهگذاری – بانکها و موسسات اعتباری – برای وامهای یک روزه از یکدیگر دریافت میکنند. با افزایش نرخ بهره فدرال، پول گرانتر میشود. برعکس، وقتی دولت فدرال نرخ بهره را کاهش میدهد، عرضه پول افزایش پیدا میکند. این امر با ارزانتر کردن وام گرفتن، هزینهها را تشویق میکند. بانکهای مرکزی سایر کشورها نیز از الگوهای مشابهی پیروی میکنند. در حقیقت نرخ بهره محرک اصلی بازار آزاد در نظر گرفته میشود.
خدمات اپوفایننس
در اقتصاد تورمی کشور ما سرمایهگذاری یک ضرورت است. بازار فارکس یکی از بهترین بازارهایی است که با سرمایهگذاری در آن میتوانیم علاوهبر حفظ ارزش پول خود در برابر تورم، سود قابل توجهی کسب کنیم. البته آگاهی از مفاهیمی چون رابطه شاخص دلار و نرخ بهره میتواند شانس سرمایهگذاری در این بازار مالی را افزایش دهد. در صورتی که آگاهی چندانی از این مفاهیم مالی ندارید، باز هم میتوانید در بازار فارکس سرمایهگذاری کنید! کارگزاری اپوفایننس این امکان را برای افراد مبتدی فراهم کرده که با دنبال کردن و کپی کردن معاملات افراد حرفهای سودهای قابل توجهی کسب کنند. معاملهگران حرفهای نیز میتوانند با دادن مجوز کپی کردن معاملات خود از طریق اپوفایننس درآمد کسب کنند.
متغیرهای اقتصادی روابط پیچیدهای با یکدیگر دارند. آگاهی از روابط متغیرهای اقتصادی، مانند رابطه شاخص دلار و نرخ بهرهمیتواند به تصمیمگیرهای مالی صحیح و کسب سود در بازارهای مالی کمک کند.
اهمیت آگاهی از رابطه دلار و نرخ بهره چیست؟
شاخص دلار و نرخ بهره از جمله موثرترین و مهمترین متغیرهای اقتصادی هستند. آگاهی از روابط آنها بر صحت و دقت تصمیمات اقتصادی معاملهگران تاثیرگذار است.
رابطه شاخص دلار و نرخ بهره معکوس است یا مستقیم؟
رابطه شاخص دلار و نرخ بهره یک رابطه مثبت تلقی میشود؛ چراکه با افزایش شاخص دلار نرخ بهره نیز افزایش مییابد.