بازارهای مالی در روزهای پایانی سال 2024 با افت شدیدی مواجه شدند. این افت که به‌دلیل فروش‌های ناشی از برنامه‌ریزی‌های مالیاتی و برداشت سود توسط سرمایه‌گذاران رخ داده است، فضای بازار را تحت‌تاثیر قرار داده و به کاهش شاخص‌های اصلی وال‌استریت انجامیده است. همچنین، کاهش اطمینان نسبت به چشم‌انداز اقتصادی و سیاست‌های مالی در سال آینده، به این روند نزولی دامن زده است. علاوه‌بر این، نوسانات ناشی از تعطیلات سال نو و کاهش حجم معاملات به کاهش ارزش سهام کمک کرده‌اند. در ادامه، تحلیل جامعی از عوامل مؤثر بر این وضعیت ارائه خواهد شد.
عملکرد شاخص‌های اصلی بازار سهام
شاخص‌های اصلی وال‌استریت، از جمله S&P 500، داوجونز صنعتی و نزدک مرکب در معاملات اخیر با کاهش قابل توجهی مواجه شدند. به‌طور خاص، شاخص S&P 500 با افت 1.11%، داوجونز با کاهش 0.77% و نزدک مرکب با کاهش 1.49% روبرو شدند. این روند نزولی در‌حالی اتفاق افتاد که انتظار می‌رفت دوره تعطیلات به‌دلیل روانه شدن نقدینگی بیشتر، به نفع بازار باشد. با این‌حال، تحلیلگران معتقدند که این کاهش به‌دلیل ترکیب عوامل مختلف، از جمله برداشت سود و نگرانی‌های مربوط به سیاست‌های اقتصادی در سال آینده، تشدید شده است.
سام استووال، استراتژیست بازار در شرکت CFRA، در این باره می‌گوید: “سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند سودهای خود را در ابتدای سال جدید دریافت کنند، اما با توجه به عدم اطمینان درباره شرایط بازار در اوایل سال 2025، برخی تصمیم گرفتند سودهای خود را زودتر برداشت کنند. همچنین، این روند نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در‌حال تطبیق خود با شرایط جدید بازار هستند.”
تاثیر شرایط مالیاتی و بازنگری پورتفولیوها
یکی از عوامل کلیدی این افت، فروش ناشی از برنامه‌ریزی‌های مالیاتی است. طبق اظهارات بروس دوتی، مدیر ارشد پورتفولیو در Sit Fixed Income Advisors، “فشار فروش‌های مالیاتی به قدری برجسته بوده که دیگر عوامل تاثیرگذار را تحت‌الشعاع قرار داده است.” این امر نشان می‌دهد که بسیاری از سرمایه‌گذاران به‌دنبال تنظیم پورتفولیوهای خود برای سال آینده هستند. این امر نه‌تنها برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای، بلکه برای سرمایه‌گذاران خرد نیز اهمیت زیادی پیدا کرده است.
علاوه‌بر این، گزارش‌هایی از بازتعادل پورتفولیوهای صندوق‌های بازنشستگی منتشر شده که شامل فروش سهام و خرید اوراق قرضه می‌شود. استیو ساسنیک، استراتژیست ارشد بازار در Interactive Brokers، معتقد است این بازتعادل‌ها می‌تواند فشار فروش بیشتری بر سهام بزرگ فناوری وارد کند. به گفته وی، فروش سهام در این مقطع می‌تواند به‌دلیل بازنگری سرمایه‌گذاری‌ها و تطابق با اهداف بلندمدت باشد.
فشار بر سهام تکنولوژی و رشد
سهام فناوری و رشد که در طول سال 2024 عملکرد چشمگیری داشتند، در این بازه زمانی دچار افت شدند. طبق اظهارات جف شولتز، استراتژیست اقتصادی Clearbridge Investments، “سهام تکنولوژی که سهم عمده‌ای از رشد شاخص S&P 500 داشتند، اکنون در‌حال اصلاح قیمت هستند.” این اصلاح قیمت به‌دلیل فروش سرمایه‌گذارانی است که قصد برداشت سود دارند و همچنین، کاهش تقاضا در دوره تعطیلات.
آدام ترنکویست، استراتژیست فنی LPL Financial نیز بیان می‌کند که “فشار فروش نه‌تنها بر شرکت‌های بزرگ تکنولوژی، بلکه بر بیش از 90 درصد از اجزای شاخص S&P 500 تاثیر گذاشته است.” وی هشدار می‌دهد که شکست شاخص در حفظ میانگین 50 روزه می‌تواند منجربه آزمایش مجدد شکاف قیمتی ماه نوامبر شود. از دیدگاه وی، این روند ممکن است نشانه‌ای از ضعف در بازار باشد که در صورت تداوم، می‌تواند به اصلاحات بیشتری منجر شود.
چالش‌های کلان اقتصادی و پیش‌بینی برای سال 2025
وضعیت کلان اقتصادی نیز به‌عنوان یک عامل مهم در این افت مطرح است. افزایش بازده اوراق خزانه‌داری 10 ساله و تقویت ارزش دلار از جمله عواملی است که شرایط را برای بازگشت بازار دشوار کرده است. الکس موریس، رئیس شرکت F/m Investments، تاکید می‌کند که بازارهای سهام به شدت به نقدینگی وابسته شده‌اند و روزهایی با حجم معاملات کم اغلب با افت همراه هستند. از سوی دیگر، سیاست‌های احتمالی دولت جدید در سال 2025 و تغییرات بالقوه در سیاست‌های مالی و پولی، عدم اطمینان بیشتری را به بازار تزریق کرده است.
همچنین، تحلیلگران بر این باورند که افزایش نرخ‌های بهره و سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی می‌تواند فشار بیشتری بر بازار وارد کند. این تغییرات می‌تواند بر نقدینگی بازار تاثیر منفی گذاشته و منجربه کاهش تمایل سرمایه‌گذاران برای ورود به بازارهای سهام شود.
رالی بابانوئل: خوش‌بینی یا چالشی جدید برای بازار؟
رالی بابانوئل که به افزایش سنتی بازارها در دوره تعطیلات اشاره دارد، امسال زودتر از موعد آغاز شد و برخی معتقدند که این روند پایان یافته است. این پدیده معمولاً به‌دلیل خوش‌بینی و احساسات مثبت سرمایه‌گذاران در آستانه تعطیلات رخ می‌دهد. با این‌حال، استراتژیست‌هایی مانند استیو ساسنیک هشدار می‌دهند که این افزایش‌های فصلی به هیچ وجه تضمینی نیست و شرایط فعلی بازار نشان‌دهنده عدم پایداری این رالی است.
علاوه‌بر این، کاهش حجم معاملات و نبود انگیزه قوی برای خرید، به نظر می‌رسد که ادامه این رالی را با چالش مواجه کرده است. کاهش حجم معاملات معمولاً باعث نوسانات بیشتری در بازار می‌شود و این موضوع در دوره‌های تعطیلات بیشتر به چشم می‌خورد. همچنین، عوامل کلان اقتصادی نظیر نرخ بهره بالا و سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی فشار بیشتری بر بازار وارد کرده‌اند و این موضوع توانسته به نگرانی‌های بیشتری میان سرمایه‌گذاران دامن بزند.
تحلیلگران بر این باورند که کاهش تمایل سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار و کاهش نقدینگی، اثرات منفی بیشتری بر ادامه رالی خواهد داشت. نگرانی‌هایی درباره شرایط اقتصادی سال آینده و سیاست‌های احتمالی دولت جدید نیز مزید بر علت شده و به عدم قطعیت بیشتری منجر شده است. این عوامل در کنار یکدیگر، به شکل‌گیری فضایی مبهم و شکننده در بازار دامن زده‌اند.
در مجموع، ادامه رالی بابانوئل نیازمند شرایطی بهتر، حجم معاملات بیشتر، و اعتماد سرمایه‌گذاران به چشم‌انداز اقتصادی است. بدون این موارد، پیش‌بینی ادامه این روند، اگر نگوییم غیرممکن، حداقل بسیار دشوار خواهد بود.
آیا افت کنونی فرصتی برای خرید است؟
در‌حالی که برخی کارشناسان همچنان معتقدند که افت کنونی می‌تواند فرصتی برای خرید باشد، اما بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که عدم اطمینان درباره سیاست‌های اقتصادی و تغییرات مدیریتی در سال 2025، می‌تواند فشار فروش بیشتری را به‌همراه داشته باشد. جِی وودز، استراتژیست ارشد Freedom Capital Markets، بیان می‌کند که: “سرمایه‌گذاران در‌حال جمع‌آوری نقدینگی برای بهره‌برداری از فرصت‌های احتمالی در اوایل سال آینده هستند.”
در نهایت، آنچه مسلم است اینکه بازار سهام در آستانه پایان سال با چالش‌های متعددی روبروست. از تغییرات سیاست‌های مالی و پولی گرفته تا عدم اطمینان نسبت به چشم‌انداز اقتصادی سال آینده، همگی عواملی هستند که باید توسط سرمایه‌گذاران مورد بررسی دقیق قرار گیرند. سرمایه‌گذاران باید با دقت و تحلیل دقیق شرایط، تصمیم‌گیری‌های خود را انجام دهند تا بتوانند از فرصت‌های موجود به بهترین شکل ممکن بهره‌برداری کنند.
