اندرو بیلی، رئیس بانک مرکزی انگلستان (BOE) بر این باور است که نرخ بهره به اوج خود نزدیک شده، اما ممکن است همچنان افزایش بیشتری در راه باشد. بیلی به نمایندگان مجلس گفت: «اکنون به اوج چرخه افزایش نرخها نزدیکتر شدهایم.»
بانک مرکزی انگلستان در طول کمپین انقباضی اخیر خود، 14 بار متوالی نرخ بهره را افزایش داده است، زیرا تلاش میکند سریعترین تورم بهای مصرفکننده در میان اقتصادهای بزرگ جهان را کاهش دهد.
انتظار میرود بانک انگلستان در نشست اواخر این ماه خود، هزینه استقراض را افزایش داده و نرخ بهره بانکی را به 5.5 درصد برساند. در تئوری علم اقتصاد، افزایش نرخ بهره، قرض گرفتن پول را گرانتر میکند؛ بدینترتیب مصرفکنندگان و خانوارها پول کمتری خواهند داشت. این امر تقاضا را کاهش میدهد و کاهش تقاضا در نهایت منجربه افت بهای مصرفکننده یا تورم میشود.
وضعیت فعلی تورم انگلستان
نرخ بهره بانک انگلستان در حال حاضر در بالاترین سطح خود در 15 سال گذشته قرار دارد، اما تورم نیز سرسختانه در سطوح بالا باقیمانده است. اگرچه تورم در سال منتهی به جولای 2023 از 7.9 درصد در ژوئن، به 6.8 درصد کاهش یافت، اما همچنان بسیار بالاتر از هدف 2 درصدی دولت و بانک مرکزی است. ضمن اینکه تورم خالص که اقلام پرنوسانی نظیر انرژی و مواد غذایی را محاسبه نمیکند، بدون تغییر روی 6.9 درصد باقیمانده است.
اندرو بیلی در صحبت با نمایندگان مجلس در کمیته منتخب خزانهداری گفت: «شواهدی وجود دارد که نشان میدهد سرعت تورم ممکن است کند شود. اما مشخص نیست این میزان افزایش دستمزدها که اخیراً به رکورد بالایی رسیده است، چقدر میتواند کاهش یابد. رشد دستمزدها میتواند تورم را تقویت کند.
بسیاری از شاخصها در حال حاضر همانطور که ما انتظار داریم حرکت میکنند و نشان میدهند که کاهش تورم ادامه خواهد داشت و همانطور که چندین بار گفتهام، فکر میکنم تا پایان سال جاری، کاهش تورم کاملاً محسوس باشد.»
اکنون سوال این است که با کاهش نرخ تورم، آیا شاهد کاهش انتظارات تورمی خواهیم بود؟
بازار کار قدرتمند و انتظارات تورمی
فعالیت اقتصادی بریتانیا ممکن است پس از افزایش شدید هزینههای استقراض در حال سرد شدن باشد، اما افزایش سریع دستمزدها در کانون توجه بانک انگلستان بوده است، زیرا افزایش دستمزدها ضمن اینکه نشاندهنده انتظارات تورمی میان مصرفکنندگان است، از بازار کار قدرتمندی حکایت دارد که فرصت چانهزنی را برای نیروی کار فراهم میسازد.
افزایش دستمزدها معمولاً با گرانشدن کالا یا خدمات، به مصرفکننده نهایی منتقل میشود. برخی از اقتصاددانان بر این باورند که بازار کار آخرین بخشی از اقتصاد است که از نرخ بهره بالا متأثر میشود، بنابراین وقتی نشانههایی از قدرت در این حوزه دیده میشود، به معنای امکان افزایش بیشتر نرخ بهره از سوی بانک مرکزی تفسیر میشود.
از سوی دیگر، اظهارات آقای بیلی ممکن است به معنای افزایش کمتر نرخها در ماههای آینده در مقایسه با انتظارات بازار باشد. بازارها نرخ بهره ترمینال (نرخ ترمینال، بالاترین نرخ بهرهای است که بانک مرکزی در یک چرخه انقباضی به آن میرسد) را 6 درصد میدانند. بیلی در سخنان خود تاکید کرد تصمیم بعدی در نشست سیاستگذاری 21 سپتامبر، همچنان به آخرین شواهد از جمله دادههای مشاغل، GDP، دستمزد و تورم بستگی دارد. با اینحال، پیشبینی میشود نرخ بهره در انگلستان برای مدت طولانیتری روی سطوح فعلی باقی بماند تا BOE از کاهش پایدار تورم اطمینان حاصل کند.