در بازار فارکس، شاخصهای مختلفی وجود دارند که توسط تریدرها مورد معامله قرار میگیرند. هر کدام از این شاخصها نمایانگر اطلاعات خاصی در بازار هستند که در صورت تسلط بر شیوه کارکردشان، میتوان سودآوری قابلتوجهی را از آنها به دست آورد. در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با یکی از این شاخصهای مهم به نام شاخص vix فارکس آشنا کنیم، علت اهمیت آن را توضیح دهیم، نقش این شاخص را در بازار سهام روشن سازیم، شیوه کارکرد شاخص ویکس و سازوکار معامله در آن را به زبان ساده آموزش دهیم و با بیان مزیتها و معایب آن، راهگشای شما در گرفتن تصمیمهای هوشمندانه باشیم.
شاخص VIX فارکس چیست؟
شاخص نوسانهای CBOE یا VIX معیاری است که انتظارات بازار را در مورد قدرت نسبی تغییرهای کوتاهمدت قیمت شاخص S&P 500 (SPX) نشان میدهد. این شاخص، پیشبینی 30 روزهای را از نوسانهای قیمتی در اختیار تریدرها میگذارد. از شاخص ویکس برای اندازهگیری احساس بازار استفاده میشود. بهطور کلی، شاخص vix فارکس هنگامی بالا میرود که قیمت سهام پایین بیاید و هنگامی که قیمت سهام افزایش پیدا میکند، این معیار هم کم میشود. معمولا این شاخص را با نماد تیکر یا کد کوتاه شده خود، یعنی VIXمیشناسند. میتوانید با افتتاح حساب معاملاتی در بهترین بروکر ایرانی یعنی اپوفایننس، این شاخص را معامله کنید.
نقش شاخص VIX در بازار سهام
از این شاخص در اندازهگیری نوسانهای بازار سهام هم استفاده میشود. بهعبارتدیگر، شاخص ویکس میزان نوسانهای مورد انتظار در بازار سهام را اندازهگیری میکند. ارزش بالای VIX نشاندهنده افزایش نوسانها و دورههای استرس یا عدم قطعیت در بازار است، درحالیکه ارزش پایینتر، یک محیط آرامتر را نشان میدهند. سرمایهگذاران و معاملهگران میتوانند از شاخص VIX بهعنوان یک ابزار برای مدیریت ریسک استفاده کنند. ازاینگذشته، شاخص vix فارکس بهعنوان پیشبینیکنندهای برای نوسانهای آینده بازار عمل میکند و به سرمایهگذاران نشان دهد که چه زمانی بازار دچار تلاطم میشود.
شاخص VIX فارکس چگونه کار میکند؟
شاخص VIX یک نوع نمودار است که نشان میدهد معاملهگران در مورد نوسانهای آینده بازار چگونه فکر میکنند. این شاخص با نگاهکردن به قیمتهایی که معاملهگران حاضرند برای گزینههای S&P 500 بپردازند، کار میکند. گزینهها قراردادهایی هستند که به معاملهگران اجازه میدهند در آینده، سهامی را با قیمت مشخصی بخرند یا بفروشند.
اگر قیمتهایی که معاملهگران حاضرند بپردازند پایین باشد، این نشان میدهد که از نظر آنها بازار نوسان کمی خواهد داشت و بهدنبال آن ریسک هم کاهش پیدا میکند. در این حالت، شاخص ویکس هم پایین میآید؛ اما اگر این قیمتها بالا باشند، یعنی معاملهگران انتظار دارند که بازار نوسان زیادی داشته باشد و ریسک هم بالا برود؛ پس شاخص vix فارکس هم بالا میرود.
مزایا و معایب شاخص ویکس چیستند؟
وجود مزایا و معایب در شاخص ویکس، یکی از آن مواردی است که هر تریدری باید قبل از باز کردن هر معامله بر اساس این شاخص از آنها باخبر باشد. این شاخص میتواند نقش خود را بهعنوان ابزاری برای ارزیابی نوسانهای بازار و مدیریت ریسک ایفا کند؛ البته به شرطی که سرمایهگذاران از پیچیدگیها و محدودیتهای آن آگاه باشند و در استفاده از آن دقت کنند. در ادامه، نگاهی به این مزیتها و معایب در دنیای فارکس میاندازیم.
مزایای شاخص VIX
- شاخص vix فارکس نوسانهای انتظاری بازار سهام را اندازهگیری میکند و کمکحال سرمایهگذاران در درک سطح ریسک بازار است؛
- این شاخص بهعنوان یک پیشبینیکننده برای نوسانهای آینده بازار عمل میکند و به سرمایهگذاران نشان میدهد که چه زمانی ممکن است بازار دچار تلاطم شود؛
- افزودن محصولات مبتنی بر VIX به پرتفوی، میتواند به تنوعبخشی و کاهش ریسک کلی پرتفوی کمک کند.
بیشتر بخوانید: ابزار ریسک به ریوارد در تریدینگ ویو
معایب شاخص VIX
- محصولات مبتنی بر VIX میتوانند پیچیده باشند و به درک عمیقتری از بازارهای مالی نیاز دارند؛
- گاهی وقتها شاخص vix فارکس، نوسانهای آینده بازار را بهدرستی پیشبینی نمیکند و میتواند تریدرها را به خطا بیندازد؛
- این شاخص بهشدت به اخبار و رویدادهای کوتاهمدت واکنش نشان میدهد و زنجیرهای از واکنشهای افراطی را در معاملهگران به وجود میآورد.
نحوه محاسبه شاخص ویکس
شاخص ویکس به دو روش مختلف محاسبه میشود که در ادامه، آنها را به شما توضیح میدهیم.
محاسبه بر اساس تاریخچه نوسانها
محاسبه شاخص vix فارکس بر اساس تاریخچه نوسانها، بهمعنای استفاده از دادههای قیمتی گذشته شاخص S&P 500 برای تخمین نوسانهای آتی است. این روش که بر پایه آمار و احتمالات استوار است، از محاسبات دقیق ریاضی برای تعیین میزان نوسانهای آینده بازار استفاده میکند. بهطور خاص، این فرایند شامل موارد زیر میشود:
- محاسبه میانگین که نشاندهنده قیمت متوسط در یک دوره زمانی مشخص است؛
- واریانس که میزان پراکندگی قیمتها را نسبت به میانگین نشان میدهد؛
- انحراف معیار که میزان متوسط انحراف از میانگین را مشخص میکند.
علاوهبر این، مدلهای پیچیدهتر آماری مانند مدل جارچ (GARCH) هم در این محاسبهها به کار گرفته میشوند. مدل GARCH یک ابزار ریاضی است که از آن برای تحلیل و پیشبینی نوسانهای زمانی استفاده میشود و این امکان را فراهم میآورد که نوسانهای آتی را با درنظرگرفتن نوسانهای گذشته و الگوهای زمانی موجود در دادهها تخمین بزنیم. این روش محاسبه به سرمایهگذاران و معاملهگران کمک میکند که با درک بهتر از نوسانهای بازار، تصمیمهای مالی آگاهانهتری بگیرند.
محاسبه بر اساس قیمت گزینهها
محاسبه شاخص vix فارکس بر اساس قیمت گزینهها یک روش پیشرفته است که از قیمتهای فعلی گزینههای فروش و خرید معاملهشده روی شاخص S&P 500 (SPX) برای تعیین انتظارات بازار در مورد نوسانهای آینده استفاده میکند. این قیمتها که نشانگری از نوسانهای ضمنی هستند، به ما اجازه میدهند تا میزان تغییرهای احتمالی قیمتهای بازار را در یک دوره 30 روزه پیشبینی کنیم.
برای محاسبه شاخص ویکس، ابتدا باید نوسانهای ضمنی را برای دو مجموعه از گزینههای SPX با تاریخهای انقضای مختلف مورد محاسبه قرار دهیم. سپس با استفاده از این دادهها، نوسانهای 30 روزه را با روشی به نام اینترپولیشن تعیین کنیم. این روش، شامل محاسبه میانگین وزندار نوسانهای ضمنی برای دو مجموعه از گزینهها است که نوسانهای مورد انتظار را برای یک دوره 30 روزه در اختیارمان میگذارد. در نهایت، این نوسانهای ضمنی بهعنوان شاخصی از انتظارات بازار در مورد نوسانهای آینده تلقی شده و با نام شاخص VIX منتشر میشوند.
برخلاف باور رایج، شاخص vix فارکس با استفاده از مدل قیمتگذاری گزینههای Black-Scholes یا هر مدل قیمتگذاری دیگری محاسبه نمیشود. بهجای آن، از یک فرمول مستقیم برای استخراج نوسانها از قیمتهای مختلف گزینهها با زمان انقضای یکسان استفاده میکند. این فرایند محاسبه به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا نوسانهای بازار را بادقت بیشتری پیشبینی کنند.
عوامل اثرگذار روی شاخص ویکس
شاخص vix فارکس که بهعنوان شاخص نوسانهای بازار شناخته میشود، تحتتاثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد. برخی از عوامل مهمی که روی این شاخص تاثیر میگذارند را با هم بررسی میکنیم.
عدم وجود قطعیت در سیاست و اقتصاد
عدم قطعیت سیاسی، مانند تغییر در سیاستهای دولتی یا تنشهای بینالمللی، میتواند با ایجاد نگرانی در میان سرمایهگذاران، باعث افزایش نوسانهای بازار و بالارفتن شاخص VIX شود. این نوع عدم قطعیت، پیشبینیهای اقتصادی را دشوارتر میکند و به افزایش هزینههای معاملاتی و کاهش سرمایهگذاریهای بلندمدت منجر میشود.
عدم قطعیت اقتصادی، مانند نوسانهای بازارهای مالی یا تغییرهای ناگهانی در سیاستهای پولی و مالی هم میتواند بر شاخص ویکس تاثیر بگذارد. این نوع عدم قطعیت میتواند انتظارات معاملهگران را در مورد نوسانهای آینده بازار تغییر دهد و به افزایش شاخص VIX منجر شود. بهطور خلاصه، هر دو نوع عدم قطعیت میتوانند بهعنوان نشانههایی از افزایش ریسک در بازارهای مالی عمل کنند و باعث افزایش شاخص vix فارکس شوند که نشاندهنده افزایش نوسانها و ریسک در بازار است.
تاثیر قیمت طلا بر شاخص VIX
تغییر در قیمت طلا میتواند بهعنوان نشانهای برای تغییر در ریسک بازار تلقی شود و روی شاخص VIX تاثیر بگذارد. وقتی قیمت طلا افزایش پیدا میکند، سیگنالی است که افزایش نگرانیها و جستجو برای امنیت در بازار را به گوش تریدرها میرساند.
در چنین شرایطی، سرمایهگذاران بهدنبال داراییهای کمریسکتر میروند؛ همین موضوع میتواند باعث افزایش شاخص VIX شود؛ چون انتظار میرود که نوسانهای بازار افزایش پیدا کنند؛ برعکس وقتی قیمت طلا کاهش پیدا میکند، میتواند نشاندهنده کاهش نگرانیها و افزایش اطمینان در بازارها باشد. در نتیجه شاخص VIX پایین میآید؛ چون انتظار میرود که نوسانهای بازار کمتر شوند.
بیشتر بخوانید: بهترین اندیکاتور ترید طلا
تاثیر شاخص دلار آمریکا روی شاخص VIX
شاخص دلار آمریکا (USDX) و شاخص vix فارکس، هر دو نقش مهمی در بازارهای مالی دارند و تغییر در یکی میتواند بر دیگری تاثیر بگذارد. شاخص دلار که ارزش دلار آمریکا را در برابر سبدی از ارزهای بینالمللی نشان میدهد، میتواند نشاندهنده اعتماد یا نگرانی در بازارهای جهانی باشد. معمولا افزایش ارزش دلار نشاندهنده افزایش جستجو برای امنیت و کاهش ریسک است. این موضوع میتواند باعث کاهش شاخص VIX شود، چون سرمایهگذاران انتظار دارند نوسانهای کمتری در بازار سهام رخ دهند.
از سوی دیگر، کاهش ارزش دلار میتواند نشاندهنده کاهش اعتماد در بازارهای مالی و افزایش جستجو برای داراییهای پرریسکتر باشد. این موضوع میتواند باعث افزایش شاخص VIX شود؛ چون سرمایهگذاران انتظار دارند نوسانهای بیشتری در بازار سهام اتفاق بیفتند. بهعنوانمثال، هنگامی که گزارشهای اقتصادی مانند شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) منتشر میشوند و نشاندهنده تغییر در سیاستهای پولی هستند، شاید شاهد تغییر در شاخص دلار و بهدنبال آن تغییر در شاخص vix فارکس باشیم. این تغییرات میتوانند نشانههایی برای سرمایهگذاران باشند تا استراتژیهای مدیریت ریسک خود را تنظیم کنند و بهدنبال فرصتهای سرمایهگذاری در بازارهای مختلف بگردند.
تاثیر شاخص استرس مالی بر شاخص VIX
شاخص استرس مالی (Financial Stress Index) بهعنوان یک معیار کلیدی برای اندازهگیری سطح استرس در بازارهای مالی استفاده میشود و میتواند تاثیر قابلتوجهی بر شاخص VIX داشته باشد؛ چون شاخص vix فارکس که نوسانهای انتظاری بازار سهام را نشان میدهد، بهطور مستقیم تحتتاثیر سطح استرس در بازارهای مالی قرار میگیرد.
شاخص استرس مالی و شاخص VIX اغلب با هم ارتباط مثبتی دارند؛ به این معنی که وقتی سطح استرس در بازارهای مالی افزایش پیدا میکند، شاخص VIX هم بالا میرود که نشاندهنده افزایش نوسانهای انتظاری و ریسک در بازار سهام است. در واقع، شاخص استرس مالی بهعنوان یک پیشبینیکننده قوی برای نوسانهای شاخص VIX در نظر گرفته میشود.
تاثیر نرخ بهره فدرال بر شاخص VIX
نرخ بهره فدرال که توسط بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) تعیین میشود، یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد و بازارهای مالی است. تغییر در نرخ بهره فدرال میتواند بر ریسک، نوسانهای بازار و شاخص vix فارکس تاثیر بگذارد. معمولا نرخ بهره فدرال بهعنوان اقدامی برای مقابله با تورم تلقی میشود و میتواند کاهش سرمایهگذاری و مصرف را بهدنبال داشته باشد. این موضوع، زمینه را برای افزایش نوسانهای بازار و بالارفتن شاخص VIX فراهم میکند؛ چون سرمایهگذاران نگران آثار منفی آن روی سودآوری شرکتها و رشد اقتصادی هستند.
تاثیر پخش TED بر شاخص VIX
پخش TED که اختلاف نرخ بهره بین وامهای کوتاهمدت دولتی و وامهای بین بانکی است، بهعنوان شاخصی از اعتماد بین بانکی و سطح استرس در بازارهای مالی شناخته میشود. این شاخص میتواند تاثیر خود را به شکل افزایش و کاهش قابلتوجه روی شاخص VIX نشان دهد. افزایش پخش TED نشاندهنده کاهش اعتماد بین بانکی و افزایش استرس در بازارهای مالی است. این موضوع میتواند به افزایش شاخص vix فارکس منجر شود؛ چون سرمایهگذاران انتظار دارند نوسانهای بیشتری در بازار سهام اتفاق بیفتد. کاهش پخش TED هم نشاندهنده افزایش اعتماد بین بانکی و کاهش استرس در بازارهای مالی است. این موضوع میتواند باعث کاهش شاخص VIX شود؛ چون سرمایهگذاران انتظار دارند نوسانهای کمتری در بازار سهام به وجود بیایند.
نحوه معامله VIX
معامله شاخص VIX به چندین روش انجام میشود. این شاخص میتواند فرصتهایی را برای مدیریت ریسک و سودآوری در بازارهای نوسانی فراهم کند؛ اما به درک درست بازار و آگاهی از ریسکهای مرتبط با آن نیاز دارد.
شما بهعنوان یک تریدر نمیتوانید بهطور مستقیم VIX را معامله کنید. در عوض، میتوانید از قراردادهای آتی و گزینههای VIX برای معامله این شاخص کمک بگیرید. باید بدانید گاهی این ابزارها دقیقا بر مبنای عملکرد VIX عمل نمیکنند. معامله VIX میتواند پرریسک باشد؛ چون این شاخص، نوعی سرمایهگذاری سنتی نیست، بلکه شرطبندی روی نوسانهای آینده است. بنابراین، استفاده از استراتژیهای مدیریت ریسک مانند تعیین استاپلاس و سرمایهگذارینکردن بیش از توان مالی، گزینههایی حیاتی به شمار میروند. شما میتوانید از ETFها و ETNهایی که VIX را دنبال میکنند، برای سرمایهگذاری روی نوسانها استفاده کنید. این صندوقها نوسانهای VIX را با استفاده از قراردادهای آتی دنبال میکنند و میتوانند برای مدیریت ریسک در پرتفوی مورداستفاده قرار بگیرند.
شیوه استفاده از شاخص VIX فارکس در پلتفرمهای معاملاتی
برایآنکه بتوانید معامله روی شاخص ویکس را آغاز کنید، باید قبل از هر چیز آن را در پلتفرمهای معاملاتی خود داشته باشید. گامهای زیر به شما کمک میکنند تا شاخص vix فارکس را بهعنوان بخشی از تحلیلهای بازاری خود در پلتفرم متاتریدر و تریدینگ ویو بهکار بگیرید.
شاخص VIX در MetaTrader
اگر نرمافزار MetaTrader شما بهطور پیشفرض شاخص VIX را ندارد، ممکن است به دانلود و نصب آن از منابع معتبر نیاز داشته باشید تا بتوانید از این شاخص استفاده کنید. برای افزودن این شاخص به پلتفرم معاملاتی متاتریدر خود، بر اساس گامهای زیر پیش بروید.
- ابتدا نرمافزار MetaTrader را باز کنید؛
- به بخش جستجو یا نمودارهای موجود در نرمافزار بروید و شاخص vix فارکس را بیابید؛
- پس از یافتن شاخص VIX، آن را به نمودار خود اضافه کنید. این کار معمولا با کشیدن و رهاکردن (drag and drop) شاخص روی نمودار انجام میشود؛
- اگر میخواهید پارامترهای خاصی را برای شاخص ویکس تنظیم کنید، از بخش تنظیمات شاخص این کار را انجام دهید؛
- حالا میتوانید شاخص VIX را روی نمودار متاتریدر خود ببینید و از آن برای تحلیل نوسانهای بازار استفاده کنید؛
- قبل از استفاده واقعی از شاخص VIX در معاملهها، توصیه میشود که آموزشهای لازم را ببینید و در حسابهای دمو، شیوه ترید این شاخص را تمرین کنید تا با نحوه کارکرد آن آشنا شوید.
شاخص VIX در TradingView
برای استفاده از شاخص VIX در TradingView، میتوانید مراحل زیر را دنبال کنید.
- ابتدا وارد حساب کاربری خود در پلتفرم TradingView شوید؛
- در نوار جستجوی بالای صفحه، عبارت VIX را تایپ کرده و از نتایج جستجو، شاخص VIX را انتخاب کنید؛
- پس از انتخاب شاخص VIX، آن را به نمودار خود بیفزایید.
نکتههای مهم هنگام معامله VIX
همانطور که کمی قبل توضیح دادیم، معامله شاخص vix فارکس از طریق محصولات مختلفی انجام میشود. هنگام معامله VIX، سه نکته مهم وجود دارد که باید آنها را در نظر بگیرید.
- VIX نوسانهای انتظاری بازار را نشان میدهد و بالا یا پایینرفتن آن بهمعنی تغییر 100 درصدی در بازار نیست؛ ولی میتوانید انتظار چنین نوسانهایی را داشته باشید؛
- این شاخص در زمانهایی که بازار ناپایدار است، بهعنوان ابزاری برای مدیریت ریسک استفاده میشود؛
- قراردادهای آتی VIX بر اساس نوسانهای انتظاری بازار، نه قیمت فعلی VIX قیمتگذاری میشوند. این قراردادها میتوانند بسیار پیچیده باشند و به درک عمیقی از بازار نیاز دارند.
چطور میتوانیم از شاخص VIX برای تحلیل بازار استفاده کنیم؟
بسیاری از تریدرها بهطور مستقیم این شاخص را معامله نمیکنند. در عوض، از آن برای تحلیل بازار و کاهش ریسک معاملاتی خود کمک میگیرند. بهاینترتیب که وقتی شاخص VIX پایین است، آن را بهعنوان نشانهای از آرامش بازار و انتظار برای نوسانهای کم در روزهای آینده در نظر میگیرند. برعکس وقتی شاخص VIX بالا است، آن را بهعنوان نشانهای برای افزایش نوسانها و عدم قطعیت در بازار به شمار میآورند.
بالابودن شاخص vix فارکس میتواند نشاندهنده زمان مناسبی برای خروج از بازار و انتظار برای کاهش نوسانها باشد. در مقابل، پایینبودن شاخص VIX ممکن است زمان مناسبی را برای ورود به بازار و استفاده از نوسانهای کم در اختیار تریدر بگذارد.
فرض کنید شاخص VIX در سطح ۲۰ قرار دارد که عددی به نسبت پایین است. این موضوع میتواند نشاندهنده اطمینان سرمایهگذاران و انتظار برای ثبات بازار باشد. در این حالت، ممکن است سرمایهگذاران تصمیم بگیرند که در بازار سهام سرمایهگذاری کنند یا موقعیتهای معاملاتی خود را گسترش دهند؛ اما اگر شاخص vix فارکس به سطح ۳۰ یا بالاتر برسد که تقریبا عدد بالایی است، ممکن است نشاندهنده افزایش نگرانیها و انتظار برای نوسانهای بیشتر باشد. در این حالت، شاید سرمایهگذاران تصمیم بگیرند که موقعیتهای معاملاتی خود را کاهش دهند یا از استراتژیهای پوشش ریسک استفاده کنند.
به یاد داشته باشید شاخص VIX فقط یکی از ابزارهای تحلیلی است و نباید بهتنهایی برای تصمیمگیریهای معاملاتی استفاده شود. بهترین کار این است که ترکیبی از ابزارهای تحلیلی و دیدگاههای مختلف را برای تصمیمگیریهای معاملاتی خود استفاده نمایید.
بیشتر بخوانید: رگوله ASIC
خدمات اپوفایننس
معامله شاخصهای اثرگذار مانند شاخص ویکس، یکی دیگر از روشهای سودآوری از بازار فارکس است. برایآنکه بتوانید از این معامله سود خوبی به دست آورید، در اولین قدم باید از خدمات یک کارگزار فارکس معتبر مانند اپوفایننس استفاده کنید. بروکر اپوفایننس، رگوله ASIC یا رگوله استرالیا دارد و بهعنوان یک بروکر آن شور شناخته میشود. ازاینگذشته، مواردی مانند تنوع در حسابهای معاملاتی، امکان کسب درآمد غیرفعال، پلتفرم سوشیال ترید حرفهای، اسپردهای رقابتی، پشتیبانی مثالزدنی از مشتریان، ارائه بیش از 300 ابزار معاملاتی و چندین امکان دیگر برای ایرانیها در بروکر اپوفایننس وجود دارد.
آیا میتوان برای معامله شاخص vix از اندیکاتورها استفاده کرد؟
آیا این گفته که VIX بهعنوان نشاندهنده رکود اقتصادی آینده تلقی میشود، صحت دارد؟
بله! شاخص نوسانهای CBOE یا VIX بهعنوان یک ابزار معتبر پیشبینی رکود اقتصادی شناخته میشود. این شاخص با ترکیب دو عامل، یعنی منحنی بهره (Yield curve) و سطح نوسانهای ضمنی (Implied volatility) میتواند رکودهای آینده را پیشبینی کند. در واقع، زمانی که منحنی بهره به شکل مسطح یا حتی معکوس تغییر میکند و سطح نوسانهای ضمنی VIX بالا میرود، میتواند نشاندهنده رکود اقتصادی در آینده باشد.