واگراییها یکی از بهترین الگوهای معاملاتی هستند، زیرا سیگنالهای بسیار قابل اعتماد و با کیفیت بالا را درصورت ترکیب با سایر ابزارها و تحلیلهای تکنیکال ارائه میدهند. استفاده از واگرایی یک اندیکاتور فنی، برای تشخیص حرکت قیمت در بازار، یک تکنیک معاملاتی روزانه میان معاملهگران حرفهای است. زمانی که قیمت یک دارایی و یک اندیکاتور در جهت مخالف حرکت میکنند، میتوان واگرایی را در نمودارهای معاملاتی مشاهده کرد. این یک سیگنال است که روند فعلی ممکن است معکوس شود. برای آشنایی با بهترین اندیکاتورهای واگرایی و یادگیری معامله کردن با واگرایی در ادامه با ما همراه باشید.
واگرایی (Divergence) چیست؟
واگرایی زمانی رخ میدهد که قیمت به سقفها یا کفهای جدید میرسد اما اندیکاتور فنی خلاف آن را نشان میدهد. این ناهماهنگی، هشداری بر ضعف یا احتمال تغییر روند فعلی است و شناسایی آن نیازمند استفاده از شاخصهای فنی است.صرف تشخیص واگرایی کافی نیست؛ برای معامله با آن، درک استراتژیهای موثر و مدیریت ریسک (شامل استفاده از حد ضرر، تحلیل حمایت/مقاومت، نظارت بر قیمت، مدیریت سرمایه و برنامهریزی خروج پیش از ورود) بسیار مهم است.واگرایی با ارائه سیگنالهای بهتر، عقبماندگی اندیکاتورها از قیمت را جبران میکند و برای هر دو گروه معاملهگران پیرو روند (برای زمانبندی خروج) و پیرو بازگشت (برای ورود) مناسب است.
واگرایی شاخص قدرت نسبی (RSI)
شاخص قدرت نسبی (RSI) قدرت میانگین حرکتهای صعودی و نزولی قیمت را در یک دوره معین مقایسه میکند. این شاخص با نشان دادن سطوح خرید بیش از حد (بالای 70) و فروش بیش از حد (پایین 30) اطلاعات مهمی در مورد بازگشتهای احتمالی قیمت ارائه میدهد. واگراییهای بین RSI و قیمت نیز سیگنالهای مهمی برای تصمیمگیری معاملهگران هستند؛ RSI به ویژه برای معامله بر اساس واگراییها شناخته شده است.
بیشتر بخوانید: استفاده از قدرت همبستگیهای فارکس
واگرایی شاخص قدرت نسبی (RSI) چه زمانی تشکیل میشود؟
شاخص قدرت نسبی (RSI) با مقایسه قدرت میانگین حرکتهای صعودی و نزولی، سطوح خرید/فروش بیش از حد (بالای 70، پایین 30) را نشان داده و اطلاعاتی درباره بازگشتهای احتمالی قیمت میدهد. در حالی که سقفهای برابر در RSI در روند صعودی نشاندهنده پایداری و ادامه روند است (نه واگرایی)، واگرایی زمانی رخ میدهد که قیمت و RSI در ثبت سقفها یا کفهای جدید همسو نباشند. واگرایی نزولی (قیمت سقف بالاتر، RSI سقف پایینتر در روند صعودی) نشاندهنده ضعف روند و احتمال برگشت به سمت پایین است، و واگرایی صعودی (قیمت کف پایینتر، RSI کف بالاتر در روند نزولی) نشاندهنده ضعف روند نزولی و احتمال برگشت به سمت بالا است.
نحوه استفاده از واگرایی RSI در معاملات
شاخص قدرت نسبی (RSI) ابزاری فراتر از تحلیل صرفاً قیمتی است که قدرت میانگین حرکتهای صعودی و نزولی را در یک دوره معین (معمولاً ۱۴) میسنجد و سطوح خرید/فروش بیش از حد (بالای ۷۰، پایین ۳۰) را نشان میدهد. برخلاف تحلیل کلاسیک که فقط به قیمت مینگرد، RSI با شناسایی واگرایی، ضعف پنهان یا تغییر در شتاب یک روند را آشکار میکند، حتی اگر قیمت ظاهراً قوی به نظر برسد؛ این نشاندهنده احتمال پایان یافتن روند است.
برای استفاده، RSI را به نمودار اضافه کنید (به طور پیشفرض دوره ۱۴ دارد) و به دنبال واگراییها، به ویژه در محدودههای خرید/فروش بیش از حد باشید. نکته حیاتی: بر اساس واگرایی به تنهایی معامله نکنید؛ آن را با ابزارها یا الگوهای دیگر (مانند کندلهای بازگشتی که نشانه ضعف مومنتوم هستند) تایید کنید.
بیشتر بخوانید: معامله در فارکس با 10 دلار
بیشتر بخوانید: شمع های ژاپنی
معامله کردن با واگرایی شاخص همگرا و واگرا (MACD)
اندیکاتور MACD (میانگین متحرک همگرا واگرا) یک شاخص حرکتی دنبالکننده روند است که از یک خط MACD (آبی)، یک خط سیگنال (زرد) و یک هیستوگرام تشکیل شده. خطوط آن بر اساس میانگینهای متحرک نمایی (معمولاً ۱۲ و ۲۶) محاسبه میشوند. سیگنالهای ورود و خروج از طریق تقاطع خط سیگنال و خط MACD صادر میشوند.
بیشتر بخوانید: میانگین متحرک نمایی
واگرایی شاخص مکدی چه زمانی تشکیل میشود؟
هیستوگرام MACD قدرت روند را نشان میدهد. اما چون برخلاف RSI محدوده خرید/فروش بیش از حد ندارد، صرفاً بر اساس دامنه آن نمیتوان به سیگنالها اعتماد کرد. کاربرد اصلی و مهم هیستوگرام MACD در شناسایی واگرایی است:
- واگرایی نزولی: قیمت سقفهای بالاتر میسازد اما هیستوگرام سقفهای پایینتر.
- واگرایی صعودی: قیمت کفهای پایینتر میسازد اما هیستوگرام کفهای بالاتر.
نحوه استفاده از واگرایی مکدی در معاملات
برای معامله با واگراییهای MACD، ابتدا اندیکاتور را فعال کرده و سپس با رسم خطوط در نقاط مشابه روی نمودار قیمت و هیستوگرام MACD، به دنبال واگرایی (عدم همسویی سقفها یا کفها) بگردید. تشخیص واگرایی در MACD بر اساس سقفهای بالاتر/پایینتر یا کفهای بالاتر/پایینتر در هیستوگرام انجام میشود. همانند RSI، این واگراییها نباید به تنهایی مبنای معامله قرار گیرند؛ حتماً آنها را با استفاده از ابزارهای دیگر مانند الگوهای کندلی بازگشتی یا سطوح حمایت/مقاومت تایید کنید.
واگرایی شاخص Stochastic
شاخص استوکاستیک (Stochastic) یک اندیکاتور مومنتوم حساس است که قیمت بسته شدن اخیر را با دامنه قیمت گذشته مقایسه کرده و برای شناسایی نقاط خرید/فروش بیش از حد (نواحی ۰ و ۱۰۰) به کار میرود. حساسیت بالای آن سیگنالهای بیشتری میدهد، اما دقت آنها کمتر است؛ برای بهبود، میتوان حساسیت (%K و %D) را تنظیم و سیگنالها را تایید کرد.
واگرایی شاخص استوکاستیک چه زمانی تشکیل میشود؟
واگرایی در استوکاستیک (که در زیر نمودار نمایش داده میشود) زمانی رخ میدهد که قیمت سقفها یا کفهای جدیدی میسازد، اما خطوط استوکاستیک (بویژه در نواحی افراطی) همسو نیستند:
واگرایی صعودی: قیمت کف پایینتر، خطوط استوکاستیک کف بالاتر.
واگرایی نزولی: قیمت سقف بالاتر، خطوط استوکاستیک سقف پایینتر.
نحوه استفاده از واگرایی استوکاستیک در معاملات
برای معامله با واگرایی استوکاستیک، پس از افزودن اندیکاتور، واگرایی بین قیمت و خطوط استوکاستیک را شناسایی کنید. ضروری است که این واگراییها را با استفاده از ابزارها یا الگوهای دیگر (مثل الگوهای کندلی یا سطوح حمایت/مقاومت) تایید کنید قبل از اتخاذ تصمیم معاملاتی.
بیشتر بخوانید: واگرایی مخفی و معمولی چیست؟
نکات مهم در معامله کردن با واگرایی
واگرایی در اندیکاتورهایی مانند RSI، MACD و استوکاستیک نشاندهنده از دست دادن شتاب یا قدرت حرکت در روند فعلی است (نه لزوماً برگشت کامل)، و اغلب میتواند به جای تغییر روند، منجر به تثبیت یا رِنج قیمت شود. استوکاستیک حساسیت بیشتری دارد و سیگنالهای بیشتری تولید میکند که نیاز به تنظیم و فیلتر بیشتری دارند.
تحلیل صرفاً قیمتی یا اتکا تنها به واگرایی ناکافی است. برای افزایش کیفیت سیگنالها و جلوگیری از معاملات اشتباه، تایید واگرایی با ابزارها و تکنیکهای دیگر حیاتی است.
مهمترین نکته: واگرایی زمانی قدرت بیشتری دارد که در سطوح مهم حمایت یا مقاومت شکل بگیرد. ابتدا این سطوح را شناسایی کرده و سپس به دنبال واگرایی در نزدیکی آنها باشید.
سایر نکات مهم برای معامله با واگرایی:
- در جهت روند بلندمدت معامله کنید.
- همیشه منتظر بسته شدن کندل تاییدکننده واگرایی بمانید.
- مدیریت ریسک را رعایت کنید (حد ضرر، حجم مناسب).
موفقیت در معامله با واگرایی نیازمند مهارت و توانایی ترکیب این الگو با سایر تحلیلها و ابزارها است.
استراتژیهایی برای معامله کردن با واگراییها
معاملات واگرایی درصورت استفاده درست میتوانند یک استراتژی قدرتمند باشند. در اینجا چند استراتژی وجود دارد که میتوانید از آنها استفاده کنید:
- استراتژی معکوس روند: رایجترین استراتژی در واگرایی، استراتژی معکوس روند است. هنگامی که یک واگرایی را شناسایی کردید، برای تغییر روند احتمالی در قیمت آماده شوید و معاملات خود را براساس آن برنامهریزی کنید.
- استراتژی ادامه روند: گاهی پس از واگرایی، باز هم قیمت به روند قبلی خود ادامه میدهد. معاملهگران حرفهای از این به عنوان فرصتی برای افزودن به موقعیت معاملاتی فعلی خود یا شروع موقعیت جدید معاملاتی استفاده کنند.
- استراتژی تلاقی: این استراتژی شامل تایید سیگنالها یا الگوهای دیگر با واگرایی و تایید سیگنال واگرایی با اندیکاتورها یا ابزارهای دیگر است. در واقع واگرایی میتواند یک سیگنال را تایید کند یا سیگنالی که خود صادر میکند، توسط ابزارهای دیگر تایید شود.
واگراییها در نمودار، بهخاطر اختلاف قیمت و قدرت حرکت آن است که به ما میگوید، روند درحال آمادهشدن برای برگشت است. اندیکاتورهای زیادی برای معامله کردن با واگراییها وجود دارد. در این میان شاخصهای RSI و MACD بهدلیل داشتن بیشترین هماهنگی با قیمت، بهترین اندیکاتورهای واگرایی محسوب میشوند. این شاخصها سطوح خریدوفروش بیشازحد را مشخص میکنند، اما نباید فقط این اندیکاتورها ملاک معاملات شما قرار بگیرند.
بیشتر بخوانید: تشخیص روند بازار
اصول معاملات واگرایی برای هر اندیکاتور یکسان است، اما شاخصهای فنی مانند RSI در شناسایی واگرایی اهمیت بیشتری دارد. برای آنکه بتوانید با یک سیگنال واگرایی معامله کنید، بهتر است در کنار شاخصها از سایر تکنیکهای معاملهگری مانند ترسیم خط روند و سطوح حمایت و مقاومت استفاده نمایید. در بالا به تمام نکاتی که برای معاملهگری با واگرایی نیاز داشتید اشاره شد و به کاربردن آنها میتواند میزان موفقیت معاملات شما را بهبود بخشد.
برای معاملهگری و خریدوفروش در بازارهای مالی، مجموعه اپوفایننس با امکانات فراوان بهترین گزینه است. این مجموعه خدمات معاملاتی کالاها و سهامهای بین المللی را در بستری امن و مطمئن ارائه میدهید. همچنین میتوانید در این بروکر، جفت ارزهای فارکس و ارزهای دیجیتال را خریدو فروش کنید.
واگرایی چه تفاوتی با همگرایی دارد؟
واگرایی زمانی است که قدرت و قیمت در یک روند حرکت نمیکنند. همگرایی به حرکت قدرت و قیمت در یک روند اشاره دارد. واگرایی زمانی به دست میآید که همگرایی از دست برود و همگرایی زمانی به دست میآید که واگرایی از دست برود. هر دو این الگوها در نمودار مرتبا تکرار میشوند.
چه ابزارهای دیگری غیر از اندیکاتورها برای شناسایی واگرایی لازم است؟
1. خطوط روند
2. سطوح حمایت و مقاومت
3. فیبوناچی اصلاحی
انواع واگرایی ها در نمودار را معرفی کنید؟
واگراییها بر اساس واکنش به قیمت دو نوع هستند. واگرایی معمولی که به پایان روند و احتمال بازگشت آن اشاره دارد. واگرایی مخفی یا پنهان که در یک روند بلندمدت ظاهر میشود و صرفا پایان اصلاح و ادامه روند قبلی را اعلام میکند.
از انواع دیگر واگراییها، نوع مثبت و منفی است. واگرایی مثبت زمانی است که قیمت در یک روند نزولی قدرت ادامه مسیر را از دست میدهد و تغییر جهت میدهد. واگرایی منفی زمانی است که قیمت در یک روند صعودی، قدرت ادامه مسیر را از دست میدهد و روند بازمیگردد.