واگرایی مخفی و معمولی چیست؟ نحوه استفاده از آن‌ها در معاملات

واگرایی زمانی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک شاخص فنی مانند یک اسیلاتور حرکت می‌کند. واگرایی‌ها هشدار می‌دهند که احتمالا روند فعلی قیمت ضعیف شود و در برخی موارد ممکن است قیمت معکوس شود. در نمودار معمولا بین شاخص‌ها دو نوع واگرایی مشاهده می‌کنید. واگرایی مخفی و معمولی که هر کدام نشان‌دهنده یک احتمال قوی در بازار هستند. واگرایی مخفی بیشتر بر ادامه روند تاکید دارد، اما واگرایی معمولی احتمال تغییر جهت قیمت را بیشتر تاکید می‌کند. برای آشنایی بهتر با واگرایی مخفی و معمولی در ادامه با ما همراه باشید.

بهترین پلتفرم معاملاتی برای فعالیت در انواع بازارهای مالی، مجموعه اپوفایننس است. این مجموعه به‌عنوان بهترین بروکر فارکس، خدمات زیادی در زمینه معاملات سهام‌های بین‌المللی، فارکس، کالا و ارزهای دیجیتال ارائه می‌دهد. با ثبت‌نام در این کارگزاری از خدمات کپی ترید و سوشال ترید به همراه کمترین کارمزدها بهره‌مند شوید.

واگرایی و انواع آن

واگرایی (Divergence) یک الگوی تحلیل تکنیکال است که در نمودارهای قیمت مشاهده می‌شود؛ زمانی که قیمت یک دارایی مالی در جهت مخالف یک شاخص فنی یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت می‌کند. واگرایی هشداری است مبنی بر این‌که روند فعلی درحال تضعیف است و ممکن است تغییر کند. این اتفاق نشان می‌دهد که یک حرکت مثبت یا منفی قیمت، احتمالا درحال رخ‌دادن است. واگرایی‌ها براساس شکست روند نزولی یا صعودی، دو نوع است. واگرایی مثبت (صعودی) نشان می‌دهد که قیمت ممکن است به زودی افزایش یابد. واگرایی منفی (نزولی) نشان می‌دهد که قیمت ممکن است به زودی کاهش یابد.

هنگامی که واگرایی مثبت در نمودارهای معاملات مشاهده شد، معامله‌گران معاملات فروش خود را می‌بندند، زیرا این واگرایی هشداری برای تغییر روند به سمت صعود قیمت است. این هشدار باعث می‌شود تا تریدرهای باتجربه آماده موقعیت‌های خرید شوند. با مشاهده واگرایی منفی، معامله‌گرانی که موقعیت‌های خرید دارند، آماده خروج از آن می‌شوند، زیرا این واگرایی هشداری در جهت کاهش قیمت و بازگشت روند است. در چنین موقعیتی، تریدرهای حرفه‌ای آماده می‌شوند تا موقعیت‌های فروش باز کنند.

دو نوع واگرایی دیگر وجود دارد که با تاکید بر نتیجه حرکت روند، به واگرایی مخفی و معمولی تقسیم می‌شود. واگرایی معمولی را واگرایی منظم یا کلاسیک می‌گویند. واگرایی مخفی را واگرایی پنهان می‌گویند. تشخیص واگرایی پنهان در نمودار کمی دشوارتر است، اما می‌تواند یک الگوی قدرتمند باشد که نشان‌دهنده یک روند ادامه‌دهنده است.

واگرایی مخفی و معمولی هرکدام به شکست در روند تاکید دارند، با این‌حال در واگرایی معمولی احتمال شکست قیمت بیشتر است، درحالی‌که در واگرایی پنهان یا مخفی احتمال ادامه روند بیشتر می‌شود. برای آشنایی بیشتر با این دو واگرایی، لازم است تا واگرایی مثبت و منفی را بهتر درک کنید تا بتوانید واگرایی‌های مثبت و منفی معمولی و پنهان را در نمودار شناسایی کنید.

واگرایی مثبت یا صعودی

واگرایی مثبت نشان می‌دهد که حرکت بالاتر در قیمت دارایی امکان‌پذیر است. در واقع زمانی‌که قیمت درحال کاهش است اما یک شاخص فنی مثلا شاخص قدرت نسبی (RSI) افزایش را نشان می‌دهد، این یک واگرایی مثبت است. در واگرایی مثبت قیمت کف‌های پایین‌تری را ثبت می‌کند، اما شاخص کف‌های بالاتری را نشان می‌دهد. این واگرایی یک سیگنال صعودی برای معامله‌گران است.

واگرایی منفی یا نزولی

واگرایی منفی نشان می‌دهد که حرکت پایین‌تر در دارایی امکان‌پذیر است. این واگرایی زمانی است که قیمت در حال افزایش است، اما یک شاخص فنی مثلا شاخص قدرت نسبی (RSI) کاهش قیمت را نشان می‌دهد. در واگرایی منفی، قیمت سقف‌های بالاتری را ثبت می‌کند، اما شاخص فنی سقف‌های پایین‌تری را نشان می‌دهد. این واگرایی یک سیگنال نزولی برای معامله‌گران است.

واگرایی معمولی یا منظم

واگرایی معمولی یا منظم (Regular Divergences) یک تأییدیه مفید از کاهش یا افزایش قدرت حرکت بازار است که اغلب قبل از تغییر جهت قیمت نمایان می‌شود. زمانی که این واگرایی از میان واگرایی مخفی و معمولی، رخ می‌دهد احتمال شکست روند بسیار زیاد است. واگرایی معمولی می‌تواند به‌ویژه برای معامله‌گران به‌عنوان یک شاخص پیشرو در هنگام ارزیابی موقعیت‌های احتمالی تغییر روند آینده در بازارهایی که هنوز روند دارند، اما قدرت روند رو به کاهش است، مفید باشد.

واگرایی معمولی تعریف ساده و اولیه واگرایی است که به دو نوع صعودی (مثبت) و نزولی (منفی) تقسیم می‌شود. هر کدام از این نوع واگرایی تاکیدی بر احتمال تغییر روند قیمت است و می‌توان به‌راحتی در چارت آن‌ها را مشاهده کرد.

واگرایی مخفی یا پنهان

واگرایی مخفی یا پنهان (Hidden Divergence) یک تاییدیه ضعیف نسبت به واگرایی معمولی برای تغییر جهت قیمت در نمودار است. این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که یک اندیکاتور فنی (برای مثال شاخص RSI) یک حرکت افراطی را در قیمت نشان می‌دهد، اما تاکیدی بر آن ندارد. درحالی‌که واگرایی معمولی اغلب معکوس‌های روند را نشان می‌دهد.

واگرایی مخفی معمولاً یک شاخص شناسایی ادامه روند است. این واگرایی نشان می‌دهد چه زمانی، فرصتی برای استفاده از عقب‌نشینی (Pullback) در یک روند وجود دارد. این بدان معنی است که یک معامله‌گر اکنون می‌تواند فرصتی داشته‌باشد تا در جهت روند وارد بازار شود و از ادامه آن سود ببرد.

واگرایی پنهان می‌تواند یک سیگنال صعودی یا نزولی برای نرخ ارز باشد و معمولاً نشان‌دهنده ادامه روند در آینده است. اگر روند صعودی باشد، واگرایی پنهان در یک اندیکاتور مومنتوم (قدرت حرکت) یک سیگنال صعودی است. همچنین، واگرایی پنهان یک سیگنال نزولی است زمانی که روند اصلی درحال حرکت به سمت پایین است.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید و فروش جفت ارز در فارکس

درک مفهوم واگرایی مخفی و معمولی

همان‌طور که می‌دانید قیمت چه در روند نزولی یا روند صعودی باشد، در مسیر حرکت خود سه انتخاب دارد.

• حرکت در مسیر و ادامه روند: این همان مسیر اصلی قیمت است که به آن روند یا ترند (Trend) می‌گویند.
• اصلاح قیمت و ادامه روند: قیمت کمی به‌جهت مخالف حرکت می‌کند و سپس به مسیر اصلی بازمی‌گردد که به آن عقب‌نشینی یا پولبک (Pullback) می‌گویند.
• معکوس‌شدن یا شکست روند: در این حالت قیمت مسیر خود را عوض می‌کند و اگر صعودی باشد نزولی می‌شود و اگر نزولی باشد صعودی می‌شود. به این تغییر مسیر، شکست یا بریک اوت (Breakout) می‌گویند.

واگرایی‌ها نه تنها نشان‌دهنده یک معکوس روند بالقوه هستند، بلکه می‌توانند به‌عنوان یک علامت احتمالی برای ادامه روند استفاده شوند. واگرایی مخفی و معمولی در روند، یک ناهماهنگی بین روند و قدرت قیمت را نشان می‌دهند. در واگرایی معمولی احتمال شکست قیمت و در واگرایی مخفی احتمال ادامه روند بیشتر است.

معمولا واگرایی معمولی در پایان روندها قابل مشاهده است، اما واگرایی مخفی بیشتر در پایان مناطق تثبیت (Range) دیده می‌شود. واگرایی مخفی یک واگرایی کوچک است که تاثیر تغییر قیمت را ناچیز نشان می‌دهد و روند پس از آن به مسیر خود ادامه می‌دهد. در ادامه واگرایی مخفی و معمولی را در روند‌های نزولی و صعودی بررسی می‌کنیم.

بیشتر بخوانید: شکست یا Breakout در تحلیل تکنیکال

واگرایی معمولی در روندهای نزولی و صعودی

واگرایی معمولی که به آن واگرایی کلاسیک نیز می‌گویند، بیشتر برای تایید پایان روند کاربرد دارد. معامله‌گران معمولا با استفاده از این واگرایی، سیگنال‌های شکست قیمت را تایید می‌کنند تا برای معاملات خلاف روند آماده شوند. این واگرایی در روند نزولی، نشانه صعود قیمت است. زمانی که یک روند نزولی کف‌های پایین‌تر ثبت می‌کند اما یک شاخص فنی با ثبت کف بالاتر، کاهش بیشتر قیمت را تایید نمی‌کند، احتمالا قیمت قصد صعود دارد. در روند صعودی، هنگامی که روند قیمت، سقف‌های بالاتر ثبت می‌کند اما یک شاخص فنی با ثبت سقف پایین‌تر، افزایش بیشتر قیمت را تایید نمی‌کند، احتمالا قیمت نزولی می‌شود.

مشاهده این واگرایی از میان دو واگرایی مخفی و معمولی در روندهای نزولی و صعودی، سیگنال معاملاتی محسوب می‌شود اما این سیگنال باید با خطوط روند، نقاط حمایت و مقاومت و سایر تکنیک‌های معامله‌گری تایید شود. برای مثال اگر قیمت به زیر سطح مقاومتی برخورد کند و شاخص RSI یک واگرایی را نشان دهد، به احتمال زیاد قیمت روند صعودی خود را خواهد شکست و وارد روند نزولی می‌شود. همچنین اگر قیمت به بالای یک سطح حمایتی برسد و شاخص RSI یک واگرایی صعودی نشان دهد، به احتمال زیاد قیمت روند نزولی خود را خواهد شکست و وارد روند صعودی می‌شود.

واگرایی مخفی در روندهای نزولی و صعودی

همان‌طور که در بالا اشاره شد، کار واگرایی‌ها نشان‌دادن یک ناهماهنگی در روند حرکتی و قدرت قیمت است. واگرایی مخفی نیز چنین ناهماهنگی را نشان می‌دهد، اما این ناهماهنگی بسیار جزئی است و در طول یک روند دیده می‌شود.

واگرایی مخفی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت در محدوده‌های سطوح حمایت و مقاومت نباشد، اما ناهماهنگی بین روند و شاخص فنی دیده شود. در واگرایی مخفی نزولی قیمت در یک روند نزولی سقف‌های پایین‌تر ثبت می‌کند، اما شاخص (RSI) یک سقف بالاتر را نشان می‌دهد. این واگرایی می‌تواند هشداری برای تغییر روند باشد یا یک اصلاح جزئی در قیمت را نشان دهد، که در بیشتر موارد همان اصلاح است، زیرا قیمت به محدوده سطح حمایتی قوی نرسیده است.

در واگرایی مخفی صعودی، قیمت در یک روند صعودی کف‌های بالاتر ثبت می‌کند، اما شاخص فنی (RSI) یک کف پایین‌تر را نشان می‌دهد. این واگرایی نیز می‌تواند هشداری برای تغییر روند باشد یا یک اصلاح جزئی در قیمت را نشان دهد. در بیشتر موارد این واگرایی جزئی، اصلاح محسوب می‌شود و قیمت به مسیر خود ادامه می‌دهد، زیرا به یک سطح مقاومتی قوی برخورد نکرده است.

بیشتر بخوانید: بازار روند دار چیست؟

واگرایی مخفی و معمولی به ما چه می‌گوید؟

واگرایی‌های معمولی و منظم سیگنال‌های احتمالی برای معکوس‌شدن روند هستند، درحالی‌که واگرایی‌های پنهان سیگنال‌های ادامه و تداوم روند هستند.

• واگرایی‌های معمولی یا منظم = سیگنال بازگشت احتمالی روند
• واگرایی‌های مخفی یا پنهان = سیگنال ادامه روند

واگرایی مخفی و معمولی هر دو سیگنال‌های مناسبی برای معامله‌گران به‌جهت سرمایه‌گذاری یا جلوگیری از ضرر در بازارهای مالی به‌حساب می‌آیند. معامله‌گران از واگرایی برای ارزیابی حرکت اساسی در قیمت دارایی و برای ارزیابی احتمال برگشت روند قیمت استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال، سرمایه‌گذاران می‌توانند اندیکاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی (RSI) را بر روی چارت قیمت ترسیم کنند.

اگر قیمت سهام درحال افزایش است و به سقف‌های جدید می‌رسد، درحالت ایده‌آل شاخص RSI نیز درحال رسیدن به سقف‌های جدید است. اگر سهام درحال رسیدن به سقف‌های جدید باشد، اما RSI سقف‌های پایین‌تر را ثبت کند، این هشدار صادر می‌شود که روند صعودی قیمت ممکن است ضعیف شود. این واگرایی منفی است و معامله‌گر باید تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد از موقعیت معاملاتی خارج شود یا درصورت شروع کاهش قیمت، حدضرر تعیین کند.

واگرایی مثبت برخلاف وضعیت بالا است. در این حالت قیمت یک سهم درحال رسیدن به پایین‌ترین حد جدید است درحالی‌که شاخص RSI با هر نوسان در قیمت سهام، کف جدید خود را بالاتر از کف قبلی ثبت می‌کند. سرمایه‌گذاران ممکن است به این نتیجه برسند که پایین‌ترین سطح قیمت سهام درحال از دست‌دادن روند نزولی خود است و احتمالا به زودی روند معکوس شود.

کاربرد واگرایی مخفی و معمولی

واگرایی مخفی و معمولی، یکی از کاربردهای رایج بسیاری از شاخص‌های فنی، در درجه اول نوسانگرها (Oscillators) هستند. اصطلاح واگرایی دو معنای متمایز دارد که در بین تحلیل‌گران فنی و معامله‌گران فارکس استفاده می‌شود. اولین کاربرد به وضعیتی اشاره دارد که در نمودار رخ می‌دهد و در آن یک افراط (ناهماهنگی) مشاهده می‌شود. دومین کاربرد رایج واژه واگرایی اغلب در رابطه با واژه متضاد آن یعنی همگرایی دیده می‌شود. این کاربرد به میزان جدایی یا واگرابودن دو خط نشان‌گر اشاره دارد و اغلب با میانگین متحرک واگرایی همگرایی یا شاخص MACD مشخص می‌شود.

همان‌طور که همگرایی بین شاخص فنی و نمودار قیمت، تاییدی بر ادامه پرقدرت روند است، واگرایی نیز احتمال تغییر قیمت را نشان می‌دهد. دو واژه همگرایی و واگرایی متضاد یکدیگر هستند، اما واگرایی در نهایت به همگرایی روند و قدرت قیمت ختم می‌شود، زیرا در واگرایی معمولی، قیمت پس از مدتی به مسیر واگرایی تغییر جهت می‌دهد و با او همگرا (هم مسیر) می‌شود. در واگرایی مخفی، پس از مدتی روند شاخص فنی به سمت روند قیمت حرکت می‌کند و با قیمت همگرا می‌شود.

بیشتر شاخص‌های فنی برای مشاهده واگرایی، اسیلاتورهای شاخص قدرت قیمت هستند. این شاخص‌ها حس قدرت حرکتی که در بازار دیده می‌شود را ارائه می‌دهند. برخی از نوسان‌گرهای مومنتوم (حرکت قیمت) برای تعیین بازار اشباع استفاده می‌شوند که نشان‌دهنده قدرت روند هستند. نقاط اشباع بازار نقاطی هستند که احتمال بازگشت قیمت را بیشتر می‌کنند و واگرایی در این نقاط روی می‌دهد. بهترین اندیکاتورهای نواری که حرکت بازار را اندازه‌گیری می‌کنند، شاخص قدرت نسبی (RSI) و اسیلاتور Stochastics است. مقادیر هریک از این شاخص‌ها بین 0 تا 100 نوسانات قیمت را ثبت می‌کنند تا نقاط خریدوفروش بیش‌ازحد مشخص شود.

نحوه استفاده از واگرایی مخفی و معمولی در معاملات

تشخیص الگوهای واگرایی در نمودار دشوار نیست. با توضیحات بالا توانستید واگرایی مخفی و معمولی را به‌خوبی بشناسید و کافی است در نمودارهای مالی این الگوها را پیدا کنید. در ادامه به شما خواهیم گفت که چطور با مشاهده این الگوها، معاملات خود را برنامه‌ریزی کنید.

قدم اول: برای معاملات خود فیلتر تعیین کنید.

حال که می‌دانید واگرایی معمولی و مخفی هر کدام چه نشانه‌هایی دارند و کاربردشان چیست، استراتژی معاملاتی بسازید. واگرایی پنهان الگویی است که نشان‌دهنده پایان دوره تثبیت قیمت است. با مشاهده این واگرایی به‌دنبال سیگنالی از ادامه روند قبلی باشید. به‌عنوان مثال، اگر روند بزرگ‌تر صعودی است، به‌دنبال واگرایی پنهان صعودی در نمودار باشید. وقتی الگوی واگرایی پنهان صعودی را مشاهده کردید، از آن به‌عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. همچنین الگوهای واگرایی پنهان نزولی را در یک روند صعودی نادیده بگیرید. در روند نزولی نیز برعکس عمل کنید. به‌دنبال واگرایی پنهان نزولی در نمودار باشید و الگوهای صعودی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی پنهان نزولی را مشاهده کردید، به‌دنبال معامله فروش باشید. الگوهای واگرایی پنهان که با جهت روند بزرگ‌تر همسو هستند، سیگنال قابل اعتمادتری صادر می‌کنند.

قدم دوم: حدضرر (StopLoss) خود را مشخص کنید.

بعد از این‌که یک واگرایی پنهان را که با روند بزرگ‌تر همسو است، مشاهده کردید، پارامترهای معامله را برنامه‌ریزی کنید. الگوهای واگرایی برای سیگنال‌ تغییر روند آینده مناسب هستند، اما ممکن است به اندازه کافی قابل اعتماد نباشند. بنابراین، اگر نمی‌خواهید حرکات غیرعادی بازار شما را غافل‌گیر کند، بهتر است حدضرر مناسبی مشخص کنید. برای تعیین حدضرر حتما به روند قیمت و سقف‌ها یا کف‌های قبلی توجه کنید. همچنین مدیریت ریسک و سرمایه شما در تعیین حدضرر تاثیرگذار است و اگر نقطه حدضرر با استراتژی معاملاتی شما هم‌خوانی نداشت بهتر است وارد معامله نشوید.

بهترین نقطه حدضرر برای معامله در واگرایی مخفی صعودی، زیر پایین‌ترین کف ناحیه واگرایی است. همچنین بهترین نقطه حدضرر برای معامله در واگرایی مخفی نزولی، بالای بلندترین سقف ناحیه واگرایی است.

قدم سوم: برای معامله هدف تعیین کنید.

بازارهای مالی می‌توانند با نرخ‌های شگفت‌انگیزی که از سود ارائه می‌دهند، معامله‌گران را در رویای سودهای بی‌پایان غرق کنند. اما معاملات بی‌هدف و بدون برنامه در نهایت به ضررهای جبران‌ناپذیر ختم می‌شود. برای معامله خود هدف تعیین کنید، زیرا هیچ قطعیتی در بازار وجود ندارد و هیچ روندی تا ابد ادامه‌دار نیست. الگوهای واگرایی مخفی و معمولی، فقط احتمالات را بیان می‌کنند و این شما هستید که از یک روند باید سود خود را بردارید. پس برای معاملات خود همان‌طور که حدضرر تعیین کردید، حدسود نیز تعیین کنید.

محدودیت‌های استفاده از واگرایی مخفی و معمولی

در تحلیل تکنیکال، معامله‌گران باید از ترکیب شاخص‌ها و تکنیک‌های تجزیه‌وتحلیل برای تایید یک روند بازگشتی قبل از اقدام براساس واگرایی استفاده کنند. یادتان باشد فقط در برخی از نقاط بازگشت قیمت، واگرایی مخفی و معمولی دیده می‌شود و این اتفاق همیشگی نیست. همچنین زمانی که واگرایی رخ می‌دهد، به این معنی نیست که روند قیمت حتما معکوس می‌شود یا به‌زودی یک معکوس رخ می‌دهد. واگرایی می‌تواند برای مدت طولانی ادامه داشته‌باشد یا هرگز منجربه بازگشت قیمت نشود، پس صرفا واگرایی‌ها نباید تنها معیار در معاملات باشند.

برای آن‌که سیگنال‌های واگرایی قابل اعتماد باشند می‌توانید چند شاخص دیگر مانند شاخص میانگین همگرایی و واگرایی (MACD) یا تکنیک‌های معامله‌گری مانند الگوهای بازگشتی و ادامه‌دهنده یا خطوط روند را با آن‌ها ترکیب کنید.

واگرایی مخفی و معمولی، دو نوع واگرایی هستند که در استراتژی معاملاتی می‌توانیم از آن‌ها استفاده کنیم. واگرایی معمولی در پایان روندهای قیمتی ظاهر می‌شود و هشداری برای پایان احتمالی روند است. واگرایی مخفی در میانه روند ظاهر می‌شود و بیشتر تاییدی برای ادامه روند به‌حساب می‌آید. در بالا با نحوه شناسایی و معامله با واگرایی‌ها آشنا شدید. با تمرین می‌توانید از این تکنیک عالی در معاملات خود استفاده کنید. هرچند استفاده از واگرایی‌ها برای معاملات به‌تنهایی خطرناک است، اما اگر آن‌ها را با سایر تکنیک‌های معامله‌گری و شاخص‌های فنی تحلیل تکنیکال ترکیب کنید، می‌توانید درصد موفقیت معاملات خود را بسیار افزایش دهید.

بیشتر بخوانید: کپی ترید اپوفایننس

مجموعه اپوفایننس بهترین خدمات معامله‌گری و کپی ترید در زمینه بازارهای مالی را به ایرانیان ارائه می‌دهد. این مجموعه با بهره‌مندی از تکنولوژی‌های روز دنیا و ارائه آن به معامله‌گران، فضای امن و سریعی برای خریدوفروش انواع سهام‌های بین‌المللی، کالاها، فارکس و ارزهای دیجیتال فراهم کرده است.

منبع ++++