اثرگذاری سیاست‌های ترامپ بر ساختار بازارهای مالی جهان، در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، با بازگشت دونالد ترامپ به ریاست‌جمهوری ایالات متحده، بازارهای مالی جهان دستخوش تحولاتی چشمگیر شده‌اند. تصمیمات سیاسی و اقتصادی کاخ سفید، نه‌تنها جریان سرمایه‌گذاری را تغییر داده، بلکه بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف را نیز به بازنگری در سیاست‌های خود واداشته است.
نگرانی‌های ژئوپلیتیکی، چرخش در سیاست‌های تجاری و موجی از تصمیمات غیرمنتظره، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران را با موجی از سردرگمی و تردید مواجه کرده است. این مقاله با رویکردی تحلیلی، پیامدهای اقتصادی ناشی از این تغییرات را بررسی کرده و تاثیر آن بر بازارهای ارز، طلا، اوراق قرضه، فناوری و کالاها را تحلیل می‌کند.
سقوط دلار، جهش طلا: نشانه‌های عدم‌قطعیت ژئوپلیتیکی
اگرچه شاخص‌های بورس جهانی در پایان سه‌ماهه اول تغییرات چشمگیری نداشته‌اند، اما در باطن بازار، تحولات جدی رخ داده است. طلا با رشد ۱۷ درصدی، بهترین عملکرد فصلی خود را از سال ۱۹۸۶ تاکنون ثبت کرده و نقش پناهگاه امن را میان تنش‌های جهانی به‌خوبی ایفا کرده است.
در مقابل، دلار آمریکا با افت بیش از ۴ درصدی، بدترین عملکرد آغاز سال خود از زمان بحران مالی ۲۰۰۸ را تجربه کرده است. سرمایه‌گذاران به‌وضوح از آینده سیاست‌های اقتصادی آمریکا مطمئن نیستند و همین موضوع باعث فرار سرمایه به دارایی‌های امن مانند طلا شده است. تحلیل‌گران معتقدند اگر جنگ تجاری ترامپ گسترش یابد، طلا می‌تواند به رکوردهای تاریخی جدیدی نیز دست یابد.
فروپاشی غول‌های فناوری: انتقال سرمایه به حوزه‌های امنیتی
شرکت‌های فناوری بزرگ آمریکا که سال‌ها محرک اصلی رشد بازارهای مالی بودند، اکنون با چالش جدی مواجه شده‌اند. شرکت‌های موسوم به “هفت شگفت‌انگیز” در مجموع، بیش از ۲ تریلیون دلار از ارزش بازار خود را از دست داده‌اند. هم‌زمان، سرمایه‌گذاران به‌دنبال امنیت و ثبات، به سمت سهام شرکت‌های دفاعی اروپایی و فناوری‌های نوظهور آسیایی، به‌ویژه در چین متمایل شده‌اند.
این تغییر مسیر نشان می‌دهد که استراتژی‌های سرمایه‌گذاری، در حال حرکت از فناوری‌های مصرفی به سمت حوزه‌های دفاعی و حیاتی هستند؛ مسیری که بیشتر تحت‌تاثیر نااطمینانی ژئوپلیتیکی و کاهش تعهدات نظامی آمریکا به متحدان سنتی‌اش شکل گرفته است.
سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ: از «روز رهایی» تا خطر رکود جهانی
دونالد ترامپ قصد دارد در روز دوم آوریل از برنامه جامع تجاری و تعرفه‌ای خود رونمایی کند. او این روز را “روز رهایی” نامیده و آن را آغازی بر فصل جدیدی از اقتصاد آمریکا می‌داند؛ فصلی که در آن تعرفه‌های گسترده بر کالاهای وارداتی اعمال خواهند شد.
طرح‌هایی نظیر تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات خودرو، و حتی ایده اعمال تعرفه‌ای یکسان بر تمام واردات، بازارها را به‌طرز چشمگیری نگران کرده است. این اقدامات می‌توانند فشارهای تورمی را دوباره افزایش دهند و زنجیره تامین جهانی را بر هم بزنند.
در حالی که ترامپ معتقد است این سیاست‌ها موجب بازگشت مشاغل تولیدی و افزایش درآمد دولت می‌شوند، منتقدان هشدار می‌دهند که چنین رویکردی می‌تواند جرقه‌ای برای شروع رکود جهانی باشد. این سیاست‌ها، اگر به‌طور کامل اجرا شوند، می‌توانند مسیر سرمایه‌گذاری بین‌المللی را به‌شدت دچار آشوب کنند.
تحولات بازار اوراق قرضه: سیگنال‌های نگران‌کننده از رکود
بازار اوراق قرضه نیز به‌خوبی منعکس‌کننده تغییرات اخیر در فضای اقتصادی جهان است. بازده اوراق قرضه ۱۰ ساله خزانه‌داری آمریکا، بیش از ۲۰ واحد پایه کاهش یافته و بازدهی ۲.۷ درصدی را در این فصل ثبت کرده است. این کاهش بازده، ناشی از افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن و نگرانی از افت رشد اقتصادی در نتیجه سیاست‌های ترامپ است.
از سوی دیگر، اوراق قرضه آلمان با افزایش بیش از ۴۰ واحد پایه در بازده، تحت‌تاثیر سیاست‌های نظامی جدید این کشور قرار گرفته‌اند. در ژاپن نیز، نرخ بازده اوراق دولتی به بیشترین میزان خود از سال ۲۰۰۸ رسیده که نشان‌دهنده انتظار بازار برای افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی ژاپن است. این مجموعه، تغییرات گویای یک چرخش جدی در انتظارات بازار از تورم به رکود است.
ارزهای نوظهور درخشان، دلار در سراشیبی
افت دلار آمریکا موجب افزایش تقاضا برای ارزهای بازارهای نوظهور شده و باعث تقویت آن‌ها شده است. روبل روسیه با رشد ۳۵ درصدی، بیشترین بازدهی را داشته است، هرچند هنوز تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار دارد. زلوتی لهستان و کرون جمهوری چک نیز از خوش‌بینی‌ها به کاهش درگیری‌های اوکراین سود برده‌اند و در فهرست ارزهای برتر فصل قرار گرفته‌اند.
پزوی مکزیک و دلار کانادا نیز علی‌رغم درگیری با تعرفه‌های جدید، عملکرد مناسبی داشته‌اند. در مقابل، لیر ترکیه که همچنان تحت فشارهای سیاسی داخلی قرار دارد، نزدیک به ۷ درصد کاهش یافته و روپیه اندونزی نیز به پایین‌ترین سطح خود از بحران مالی آسیا در سال ۱۹۹۸ رسیده است.
در مجموع، دلار دیگر جایگاه بلامنازع خود را در بازار ارز حفظ نکرده و این مسئله بر تصمیمات سرمایه‌گذاران اثرگذار خواهد بود.
بازارهای خاص: نوسانات شدید در رمز‌ارزها، خودرو و کالاها
بازارهای خاص نیز از طوفان ترامپ بی‌نصیب نمانده‌اند. بیت‌کوین در روزهای ابتدایی روی کار آمدن ترامپ ۲۰ درصد جهش داشت، با شکست برنامه ارز دیجیتال دولتی، حدود ۳۰ درصد افت کرد. این نوسانات، سطح ریسک‌پذیری بازار را بار دیگر یادآوری کرده‌اند.
در بازار سهام نیز، شرکت تسلا نسبت به رقیب چینی‌اش BYD به شدت عقب افتاده و ارزش سهامش افت قابل توجهی داشته است. از سوی دیگر، قیمت قهوه عربیکا به‌دلیل خشکسالی‌های گسترده در آمریکای جنوبی، به نزدیک دو برابر سطح سال گذشته رسیده است. این جهش قیمتی در کالاهای مصرفی، می‌تواند اثرات تورمی در سطح جهانی به‌همراه داشته باشد و سیاست‌گذاران را در مسیر تصمیم‌گیری پولی با چالش مواجه سازد.
چشم‌انداز هفته آینده: آزمونی برای سیاست‌های پولی، بازار کار و اعتماد سرمایه‌گذاران
هفته آینده برای بازارهای جهانی، هفته‌ای کلیدی خواهد بود. گزارش اشتغال غیرکشاورزی ایالات متحده در ۴ آوریل منتشر خواهد شد و کاهش نرخ رشد اشتغال به ۱۲۸ هزار نفر، می‌تواند نشانه‌ای از کندی اقتصاد باشد. هم‌زمان، داده‌های تورمی منطقه یورو در روز سه‌شنبه منتشر خواهند شد و نقش مهمی در تصمیم‌گیری بانک مرکزی اروپا برای جلسه ۱۷ آوریل ایفا خواهند کرد.
در استرالیا نیز، بانک مرکزی تصمیم‌گیری در خصوص نرخ بهره را در دستور کار دارد. با توجه به کاهش تورم و افت نرخ اشتغال، بازارها پیش‌بینی می‌کنند که این بانک در ماه مه اقدام به کاهش نرخ بهره کند. اما بیش از هر چیز، نگاه‌ها به روز ۲ آوریل و اعلام سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ دوخته شده است؛ روزی که می‌تواند تعیین‌کننده مسیر بازار در ماه‌های پیش‌رو باشد.
میدان سنجش استراتژی و مهارت معامله‌گران
با آغاز سه‌ماهه دوم سال، معامله‌گران با محیطی روبرو هستند که به‌شدت تحت‌تاثیر سیاست‌های غافلگیرکننده، نوسانات غیرقابل پیش‌بینی و داده‌های اقتصادی متغیر قرار دارد. سرمایه‌گذاران دیگر نمی‌توانند تنها با تکیه بر روندهای قبلی تصمیم‌گیری کنند، بلکه باید درک عمیق‌تری از تعاملات ژئوپلیتیکی، سیاست‌های تجاری و سیگنال‌های بانک‌های مرکزی داشته باشند.
در چنین فضایی، دانشجویان اقتصاد، فعالان بازار و مدیران سرمایه‌گذاری نیازمند تحلیل‌های دقیق‌تر، ابزارهای نوین و چابکی بیشتر در تصمیم‌گیری هستند.
بازار جهانی وارد فاز جدیدی شده؛ فرصت‌ها در دل تهدیدها پنهان هستند. تحلیل‌گر باش یا قربانی نوسانات!
